شهرهای شمالی ایران در کرانه دریای کاسپین و کوهپایه‌های البرز را زیباترین جاذبه‌های طبیعی و ییلاق‌های خوش آب‌وهوا پوشانده‌اند که در طول سال پاتوق گردشگرانی از نقاط مختلف کشور هستند. در هر زمانی از سال که قصد سفر به شمال ایران را داشته باشید، امکان انتخاب مقاصدی متنوع برای شما وجود دارد.
بهترین شهرهای شمال برای سفر کدامند؟
بهترین شهرهای شمال برای سفر، به فصل بستگی دارد؛ به‌طور کلی، کلادرشت، رامسر، سوادکوه، بابلسر، نوشهر، چالوس، رشت، ماسال، دیلمان، ماسوله، لاهیجان، انزلی، علی‌آباد، گرگان و بندر ترکمن از بهترین شهرهای شمال برای مسافرت هستند.
جنگل های هیرکانی انبوه نقش قابل‌توجهی در سرسبزی و اقلیم استان‌های گیلان، مازندران و گلستان دارند. برای سفر در بهار و پاییز به شهرهای این استان‌ها بهترین گزینه‌ها شهرهای ساحلی و جنگلی هستند. شهرهای مرتفع و ییلاقی شمال نیز انتخاب‌هایی مناسب برای فرار از گرمای تابستان سایر شهرهای کشور به شمار می‌روند. شهرهای اصلی و مرکزی با زیرساخت‌های مناسب گردشگری و همین طور شهرهای تالابی در استان‌های مازندران، گیلان و گلستان، بهترین مقاصد سفر زمستانی شما به شمال کشور خواهند بود.
در این مقاله به معرفی محبوب‌ترین شهرها در خط ساحلی دریای کاسپین و ارتفاعات مشرف بر آن در فصل‌های مختلف سال خواهیم پرداخت.
سفر در بهار به مازندران
برای سفر به بهترین شهرهای مازندران در بهار گزینه‌های زیادی پیش رو دارید. در این زمان از سال شهرهای ساحلی مازندران و برخی از شهرهای نزدیک به جنگل گزینه‌هایی مناسب برای لذت از طبیعت و گشت‌وگذار در آن هستند. از نخستین روزهای بهار امواج دریای کاسپین آرام‌تر می‌شود؛ اما برای استفاده از برخی تفریحات آبی باید تا واپسین روزهای بهار صبر کنید. برخی از بهترین شهرهای مازندران برای سفر در بهار به شرح زیر هستند:
چمستان
بهشهر
سلمان شهر
آمل
بابل
سرخرود
چمستان
مرکز استان مازندران، 25 کیلومتری غرب آمل
چمستان از زیباترین شهرهای استان مازندران در فصل بهار است که در شهرستان نور قرار دارد. این شهر از اطراف به ایزدشهر، بلده، آمل و جنگل‌های کشپل و کوهپایه‌های البرز مرکزی می‌رسد. بهترین راه برای دسترسی به این شهر به‌خصوص برای ساکنان غرب و مرکز کشور از مسیر جاده چالوس است.
روستای لاویج از زیباترین جاهای دیدنی چمستان به شمار می‌رود که زیبایی آن در بهار دوچندان می‌شود. لاویج در انتهای جاده جنگلی کشپل قرار دارد و چشمه‌های آبگرم، جنگل‌های انبوه و تپه‌های سرسبز آن گردشگران بسیاری را در روزهای بهاری به سوی خود جلب می‌کنند. از دیگر روستاهای خوش آب‌وهوا در چمستان می‌توان روستاهای «آهودشت»، «میرخمند»، «گزناسرا»، «جوربند»، «بهدشت» و «واز» را نام برد که هر یک جاذبه‌های طبیعی چشم‌نوازی را در خود جا داده‌اند.
در منطقه چمستان دریاچه‌ها و آبشارهای زیادی قرار گرفته‌اند که در بهار پرآب می‌شوند. این مناطق تفرجگاه‌هایی محبوب میان گردشگران هستند که از میان آن‌ها می‌توان به دریاچه‌های «الیمات» و «آویدر» و آبشار «حرام او» اشاره کرد. پارک جنگلی نور، جنگل واز و پارک کشپل نیز از دیگر جاذبه‌های تماشایی اطراف چمستان هستند.
بهشهر
شمال شرقی استان مازندران در خط ساحلی، 23 کیلومتری شرق نکا
بهشهر در شرق مازندران از مقاصد مناسب سفرهای بهاری گردشگران در شمال ایران است. اطراف این شهر را جنگل‌های سرسبز، آبشارها، چشمه‌ها و جاذبه‌های طبیعی بکر پوشانده‌اند که در نخستین روزهای سال به اوج زیبایی خود می‌رسند. از مشهورترین جاذبه‌های بهشهر می‌توان به باغ عباس‌آباد اشاره کرد که دارای بخش‌هایی مانند دریاچه سد، برج آجری و آسیاب آبی است.
روستای چاه سفید با قبرستان مرموز آن از دیگر جاهای دیدنی بهشهر به شمار می‌رود. چنانچه از علاقه‌مندان به دیدنیهای تاریخی هستید، در سفر بهاری به این شهر می‌توانید زمانی را نیز به گشت‌وگذار در سایت موزه گوهر تپه اختصاص دهید. باغ چهلستون اشرف که با نام پارک ملت بهشهر نیز شناخته می‌شود از دیگر تفرجگاه‌های محبوب در بهشهر است. از دیگر دیدنیهای تماشایی بهشهر و اطراف آن در بهار می‌توان به آبشارهای «اسپه او» و «سنگ نو»، باغ چشمه عمارت، غارهای باستانی «هوتو»، تالاب میانکاله، پارک ملی پابند و منطقه حفاظت‌شده هزارجریب اشاره کرد.
برای سفر به بهشهر می‌توانید از جاده‌های هراز و فیروزکوه به‌سمت شرق مازندران بروید. ساکنان شرق و شمال شرق کشور نیز از مسیر جاده بجنورد به گرگان، نزدیک‌ترین مسافت تا بهشهر را طی خواهند کرد.
سلمان شهر
شمال غربی استان مازندران در خط ساحلی، 25 کیلومتری غرب چالوس
سلمان شهر با نام قدیمی متل قو و ساقی‌کلایه از مشهورترین شهرهای گردشگری در غرب مازندران است. سلمان شهر در طول سال مسافرانی از سراسر ایران را میزبانی می‌کند. به‌دلیل امتداد این شهر در کرانه ساحلی کاسپین، شرجی هوا در طول تابستان در آن بالا است و بهترین زمان برای بازدید از متل قو و لذت از تفریحات ساحلی این شهر فصل بهار است.
از جاذبه‌های تفریحی و دیدنی سلمان شهر می‌توان مجتمع تجاری قو الماس خاور میانه، پلاژ ساحلی متل قو، غار آبی دانیال، روستای «اسب چین» و جنگل «تیلاکنار» را نام برد. جاده جنگلی عباس‌آباد از دیگر جاذبه‌های طبیعی در نزدیکی متل قو است که سلمان شهر را به کلاردشت می‌رساند. جاده عباس‌آباد از جوار بکرترین عرصه‌های جنگلی مازندران عبور می‌کند که بخش‌های زیادی از آن درون دره‌های عمیق قرار گرفته‌اند.
کافه‌های جاده جنگلی عباس‌آباد چشم‌اندازی تماشایی از درختان سربه‌فلک‌کشیده دارند. صرف چای زغالی در این کافه‌ها و تاب سواری میان جنگل برای بسیاری از گردشگران جذاب است. برای سفر به سلمان شهر بهترین مسیر از جاده چالوس می‌گذرد. ساکنان شمال غربی کشور نیز از مسیر جاده رشت و لاهیجان و سپس در امتداد خط ساحلی دریای کاسپین به‌سمت شرق به متل قو خواهند رسید.
آمل
مرکز و شمال استان مازندران، 30 کیلومتری غرب بابل
آمل از شهرهای شرقی استان مازندران است که در جوار کوه دماوند قرار دارد. اطراف آمل جاذبه‌های طبیعی و دیدنیهای متعددی به چشم می‌خورند که این شهر را به مقصدی مناسب برای سفر به‌خصوص در فصل بهار تبدیل کرده‌اند. پارک جنگلی میرزا کوچک خان در فاصله 18 کیلومتری جاده آمل به تهران قرار دارد. این پارک جنگلی با مراتع سرسبز، آبشار، چشمه و جاده جنگلی، تفرجگاهی مناسب برای گشت‌وگذار گردشگران در بهار به شمار می‌رود.
از دیگر مناطق دیدنی آمل می‌توان پارک جنگلی «هلومسر»، پارک دهکده طلایی، روستای «بلیران»، آبگرم «استراباکو»، غارهای دستکند، جنگل الیمستان و دریاچه‌های «ساهون» و «دوخواهران» را نام برد. بهترین مسیر دسترسی به آمل از تهران و شهرهای اطراف آن جاده هراز است. ساکنان شمال غربی و شمال شرقی کشور می‌توانند در امتداد جاده‌های ساحلی دریای کاسپین از غرب و شرق خود را به آمل برسانند.
بابل
مرکز و شمال استان مازندران، 18 کیلومتری شمال غربی قائمشهر
شهر بابل در فاصله کوتاهی از آمل، یکی از شهرهای زیبای مازندران و مناسب برای سفر در فصل بهار است. از تماشایی‌ترین جاذبه‌های طبیعی بابل آبشارهای «درازکش»، «کلیره»، «تیرکن»، «شی الیم» و «کیمون» و جنگل‌های «شیاده» و «نارنجلو» هستند. آبگرم «ازرود» و پارک جنگلی بابلکنار نیز از جاهای دیدنی محبوب در بابل به‌خصوص در فصل بهار به شمار می‌روند.
در نزدیکی بابل روستاها و مناطق ییلاقی خوش آب‌وهوایی نیز وجود دارند که در نخستین روزهای سال مملو از شکوفه‌های رنگارنگ و زیبا می‌شوند. ییلاق «شیخ موسی» و روستای «دیوا عمران» از معروف‌ترین این مناطق هستند که بازدید از آن‌ها در این زمان از سال خاطراتی مانا برای گردشگران به جا می‌گذارد. روستای فیلبند ییلاق مشهوری در جنوب بابل است که به‌دلیل ایجاد اقیانوس ابر در بهار گردشگران زیادی را به سوی خود جلب می‌کند.
برای سفر به بابل و بازدید از جاذبه‌های تماشایی آن از تهران و شهرهای داخلی کشور جاده‌های هراز و فیروزکوه مناسب هستند. از شمال غربی و شرقی ایران نیز باید در امتداد دریای کاسپین خود را به شرق مازندران و شهر بابل برسانید.
سرخرود
مرکز و شمال استان مازندران در خط ساحلی، هشت کیلومتری غرب فریدونکنار
سرخرود از شهرهای مازندران در همسایگی فریدونکنار و محمودآباد است که خط ساحلی زیبا و تماشایی دارد. فاصله‌ای به طول پنج کیلومتر در ساحل این شهر را با نام «ساحل سرخرود» می‌شناسند که امکانات مناسبی برای تفریح و استراحت گردشگران در آن تعبیه شده است.
در ساحل سرخرود کافه‌ها و رستوران‌های متعددی قرار گرفته‌اند که مکان‌های مناسب برای اتراق در نزدیکی ساحل و صرف غذا و نوشیدنی هستند. تفریحات متنوع آبی و ساحلی مانند قایق‌سواری، جت اسکی، شاتل سواری، اسب‌سواری و پاراگلایدر نیز در این ساحل به چشم می‌خورند. در فصل بهار می‌توانید در سفر به سرخرود از دیدنیهایی مانند تالاب سرخرود و جنگل «بونده» نیز بازدید کنید.
دسترسی به سرخرود از مرکز ایران از جاده هراز صورت می‌گیرد و جاده ساحلی دریای کاسپین از غرب و شرق نیز برای ساکنان شمال غربی و شمال شرقی کشور مناسب است.
سفر در تابستان به مازندران
فصل تابستان بهترین زمان برای سفر به نقاط مرتفع کوهستانی استان مازندران و ییلاق‌های خوش آب‌وهوای آن به شمار می‌رود؛ اما اگر طرفدار آبتنی در دریا و آفتاب تابستانی سواحل هستید، شهرهای ساحلی را برای سفر به شمال انتخاب کنید. شرجی هوا در تابستان در شهرهای کرانه ساحلی کاسپین به اوج می‌رسد و تحمل آن برای همه گردشگران ساده نیست.
ماه‌های تیر و شهریور نسبت به مرداد شرایط آب‌وهوایی بهتری دارند. آفتاب مرداد شمال بسیار سوزان است و رطوبت هوا به بالاترین مقدار می‌رسد. برخی از بهترین شهرهای مازندران برای سفر در تابستان عبارت‌اند از:
کلاردشت
سوادکوه
گلوگاه
نکا
آلاشت
رامسر
کلاردشت
غرب استان مازندران، 23 کیلومتری شمال غربی مرزن آباد
کلاردشت از محبوب‌ترین شهرهای مازندران است که در منطقه‌ای سرسبز و مرتفع میان کوهستان البرز خودنمایی می‌کند. کوهستان‌های انبوه و ییلاق‌های خوش آب‌وهوا در گوشه و کنار کلاردشت به چشم می‌خورند. فاصله کلاردشت تا دریا و هم‌جواری با ابرهای سفید به‌دلیل ارتفاع این منطقه، سبب خنکی هوای این شهر در تابستان می‌شود و خبری از شرجی و رطوبت بالای تابستانی در آن نیست.
کلاردشت گزینه‌ای مناسب برای اتراق در طبیعت و کمپ در ارتفاعات در طول تابستان است. در سفر تابستانی به این شهر می‌توانید زمانی را به گشت‌وگذار یا اقامت در روستاهای کلاردشت مانند «کردیچال»، «رودبارک»، «مکارود»، «طویدره» و «هریجان» اختصاص دهید. مسیر دسترسی به قله علم کوه از روستای رودبارک می‌گذرد و فصل تابستان زمانی مناسب بری صعود کوهنوردان به این قله به شمار می‌رود.
پارک جنگلی رودبارک، جنگل «مجل»، دریاچه ولشت، ییلاق «مازیچال»، مرداب «دیوک»، جنگل «آزو»، تپه «کلار»، دریاچه «حصارچال»، آبشارهای «اکاپل» و هریجان و جاده جنگلی کلاردشت به عباس‌آباد از پرطرفدارترین جاذبه‌های گردشگری در کلاردشت به شمار می‌روند. برای دسترسی به کلاردشت بهترین مسیر جاده چالوس است. برای بازدید از این شهر از دیگر شهرهای شمالی ایران باید خود را به مرزن‌آباد یا عباس‌آباد برسانید. مسیر جاده عباس‌آباد به کلاردشت طولانی‌تر است؛ اما از جوار زیباترین و بکرترین جنگل‌های مازندران می‌گذرد.
سوادکوه
شرق استان مازندران، 40 کیلومتری جنوب شرقی قائمشهر
سوادکوه از شهرهای خوش آب‌وهوا در استان مازندران است که به‌دلیل جاذبه‌های تاریخی و طبیعی متعدد توجه گردشگران بسیاری را در طول سال و به‌خصوص در فصل تابستان به خود جلب می‌کند. سوادکوه در دره‌ای سرسبز میان دامنه‌های شمالی البرز مرکزی قرار دارد و جاذبه‌های طبیعی مانند غارها، چشمه‌ها، رودخانه‌ها و جنگل‌های بکر اطرف آن را پوشانده‌اند. این جاذبه‌ها تفرجگاه‌هایی محبوب میان محلیان و گردشگران در ماه‌های گرم سال هستند.
از معروف‌ترین جاذبه‌های طبیعی سوادکوه می‌توان به دریاچه شورمست، جنگل «هلی دار»، آبشارهای «گزو» و «ورسک»، سد «لفور»، غارهای «سوت شاه»، «زنگیان» و «ارفع کوه» و منطقه جنگلی «اوریم» اشاره کرد. قلعه‌های «کنگلو»، «خاجمه کوه»، «حسن بور»، «اولاد»، «برج‌های لاجیم»، «دیوکلی» و «باوند» و پل‌های «ورسک» و «شاپور» نیز از جاذبه‌های مهم تاریخی در سوادکوه هستند. بهترین مسیر دسترسی به سوادکوه از شهرهای مرکزی ایران جاده فیروزکوه است.
گلوگاه
شرق استان مازندران، 26 کیلومتری شرق بهشهر
گلوگاه از شهرهای مازندران در منتهی‌الیه غربی این استان است که به‌دلیل ارتفاع بالا از سطح دریا تابستان‌هایی معتدل را تجربه می‌کند. ییلاق‌های اطراف گلوگاه، به‌خصوص روستاهای بالادست این شهر گزینه‌هایی مناسب برای طبیعت‌گردی در تابستان و فرار از گرمای دیگر شهرهای مازندران هستند. از مهم‌ترین ویژگی‌های این شهر می‌توان به فاصله کوتاه آن (در حدود پنج کیلومتر) تا دریا اشاره کرد. یخچال‌های طبیعی در ارتفاعات اطراف گلوگاه از مهم‌ترین دلایل خنکی آب‌وهوای این شهر با وجود نزدیکی گلوگاه به دریا هستند.
در سفر به گلوگاه در تابستان می‌توانید خود را به توسکا چشمه در ارتفاعات مشرف به این شهر برسانید و از آب‌وهوای مطبوع آن لذت ببرید. از دیگر دیدنیهای گلوگاه می‌توان تپه تاریخی «گراودین»، چشمه «اوان»، روستای «نیالا» و چشمه «محمد بهی» را نام برد. دسترسی به گلوگاه از جاده‌های هراز، فیروزکوه و سیاهکلرود از غرب این شهر و جاده گرگان از شرق آن امکان‌پذیر است.
نکا
شمال شرقی استان مازندران، 27 کیلومتری جنوب غربی بهشهر
نکا در همسایگی شهرهایی مانند بهشهر و ساری در مازندران از بهترین تفرجگاه‌های تابستانی این استان است. ارتفاعات نکا مملو از گونه‌های متنوع درختان هیرکانی شمال ایران هستند و چشم‌اندازهای زیبایی در کوهپایه‌ها به وجود آورده‌اند. چشمه‌های آب معدنی، آبشارهای خروشان و روستاهای خوش آب‌وهوای نکا نیز مکان‌هایی مناسب برای فرار از گرما و شرجی تابستان در شمال ایران به شمار می‌روند.
روستاهای اطراف نکا در دامنه‌های کوهستان البرز قرار دارند؛ روستاهایی که در 6 ماه دوم سال سفیدپوش و سرد می‌شوند. در تابستان آب‌وهوا در روستاهای مرتفع نکا همچنان خنک و دلپذیر است و گردشگران می‌توانند در این مناطق اتراق کنند. روستاهای «کچپ محله»، «سه کیله»، «چناربن زارم»، «ارم»، «آکرد»، «سیکا» و «اطرب» از زیباترین ییلاق‌های نکا هستند. در این روستاها و کوه‌های اطراف آن‌ها چشمه‌های خنک و گوارا و آبشارهای خروشانی جریان دارند که آبتنی در آن‌ها در گرمای تابستان لذت‌بخش است.
آبشارهای «دزده»، «زنگت»، «اسپه او» و «سه کیله» در اطراف روستاهای نکا از معروف‌ترین آبشارهای این نواحی هستند. از دیگر جاذبه‌های طبیعی نکا می‌توان به چشمه آب معدنی «قرمرض»، دریاچه طبیعی «استخر پشت» و ساحل مروارید اشاره کرد. برای سفر به نکا از شهرهای مرکزی کشور باید یکی از جاده‌های هراز و فیروزکوه را انتخاب کنید. ساکنان شمال شرقی ایران از مسیر گرگان و شمال غربی نیز از جاده ساحلی دریای کاسپین به نکا خواهند رسید.
آلاشت
شرق استان مازندران، 40 کیلومتری جنوب غربی سوادکوه
آلاشت یکی از ییلاق‌های بسیار خوش آب‌وهوا در شهرستان سوادکوه مازندران است. ارتفاع این شهردر حدود 1,900 متر از سطح دریا است و از نخستین روزهای بهار آب‌وهوای آن برای گشت‌وگذار و اتراق در طبیعت دلچسب می‌شود. آلاشت جاهای دیدنی متنوعی از بناهای تاریخی تا جاذبه‌های طبیعی دارد که توجه گردشگران با سلایق مختلف را جلب می‌کند.
اطراف آلاشت جاذبه‌های طبیعی مانند رودخانه، مراتع سرسبز، کوهستان‌های خوش آب‌وهوا و چشمه‌های جوشانی قرار دارند که تفرجگاه‌هایی مناسب در فصل تابستان هستند. رصدخانه آلاشت یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های این شهر است که علاقه‌مندان به علم نجوم را به سوی خود جلب می‌کند. آسمان پاک آلاشت شرایط مناسبی برای رصد آسمان فراهم کرده است.
از دیگر دیدنیهای مورد توجه در آلاشت می‌توان موزه مردم‌شناسی این شهر را نام برد. این موزه در بافت تاریخی شهر قرار دارد و بازدید از آن شناختی کامل از زندگی بومی مردم این نواحی به گردشگران ارائه می‌دهد.
بافت تاریخی آلاشت بخش‌هایی از شهر با بناهای خشتی قاجاری و مسیر سنگ‌فرش است که نام آن را با عنوان «محله قدیمی آلاشت» در فهرست آثار ملی ایران ثبت کرده‌اند. گشت‌وگذار در این محله و تماشای بناهایی با معماری زیبا و قدیمی لذت سفر شما به این ییلاق تماشایی را دوچندان می‌کند. بهترین مسیر دسترسی به آلاشت از جاده فیروزکوه است.
رامسر
منتهی‌الیه شمال غربی استان مازندران در خط ساحلی، 12 کیلومتری جنوب شرقی چابکسر
رامسر را با نام عروس شهرهای شمالی ایران می‌شناسند. این شهر در حدفاصل کرانه دریای کاسپین و کوهستان‌های جنگلی قرار دارد و در تابستان طبیعت آن بسیار سرسبز و تماشایی می‌شود. کوه‌های رامسر، باغ‌های مرکبات، مزارع چای و شالیزارها، بوستان‌های جنگلی، ییلاق‌های مرتفع، آبشارهای خروشان و چشمه‌های آب معدنی از بهترین جاهای دیدنی رامسر هستند.
یکی از معروف‌ترین ییلاق‌های رامسر روستای جواهرده است که در ارتفاعات مشرف بر آن قرار دارد. این روستا در زمستان برفی و سردسیر است و تردد به آن برای ساکنان و گردشگران سخت می‌شود. آب‌وهوای جواهرده در تابستان همچنان خنک و معتدل باقی می‌ماند و در آن خبری از گرمای آزاردهنده تابستانی نیست. دریاچه قو در نزدیکی جواهرده از دیگر جاهای دیدنی رامسر است که محیطی مناسب برای اتراق در طبیعت و صرف غذا دارد.
برای لذت از جاذبه‌های طبیعی در رامسر گزینه‌های دیگری نیز وجود دارند که از میان آن‌ها می‌توان بوستان جنگلی «صفارود»، ییلاق «گرسماسر»، جنگل «دالخانی» و دهستان «جنت رودبار» را نام برد. این ییلاق‌ها مقاصدی مناسب برای فرار از گرمای تابستان به شمار می‌روند. در سفر تابستانی خود به رامسر می‌توانید زمانی را نیز به بازدید از غارهای «یاغی لوکا» و «گرگر لوکا»، آبشارهای «ایج» و «سیاسرت» و سد «میجران» اختصاص دهید.
بازدید از جاذبه‌های تاریخی رامسر در تابستان نیز برای گردشگران خالی از لطف نیست. این شهر دیدنیهای تاریخی متنوعی دارد که «بام مارکوه»، «کاخ مرمر»، موزه مردم‌شناسی، موزه تاریخ طبیعی، موزه عاج و هتل قدیم رامسر از معروف‌ترین آن‌ها هستند.
در رامسر امکان لذت از انواع تفریحات مهیج را خواهید داشت. تله‌کابین، تفریحات آبی و شهربازی‌های سرپوشیده در رامسر مورد توجه بسیاری از گردشگران قرار می‌گیرند. بهترین مسیرهای دسترسی به رامسر، جاده چالوس و جاده ساحلی دریای کاسپین هستند.
سفر در پاییز به مازندران
پاییز فصل هزار رنگ در شهرها و ییلاق‌های شمال ایران است. طبیعت در پاییز در شهرهای مازندران به‌خصوص در مناطق جنگلی و پردرخت بسیار تماشایی می‌شود. در این فصل شهرهای مرتفع مازندران بسیار پربارش هستند؛ اما بازدید از جنگل‌های مرطوب و بارانی لطف دوچندان دارد. در این زمان از سال شرجی هوا نسبت به تابستان خیلی کمتر است و به همین دلیل گردشگران زیادی این فصل و به‌خصوص مهر ماه را برای سفر به مازندران و گشت‌وگذار در شهرها و جاهای دیدنی آن انتخاب می‌کنند. برای لذت از زیبایی‌های فصل پاییز در مازندران می‌توانید به شهرهای زیر سفر کنید:
قائمشهر
ساری
فریدونکنار
تنکابن
بابلسر
قائمشهر
شرق استان مازندران، 18 کیلومتری جنوب شرقی بابل
قائمشهر از زیباترین شهرهای مازندران است که اطراف آن جنگل‌های انبوه و مناطق حفاظت‌شده گسترده‌ای قرار دارند. این شهر از یک‌سو به دریا و از سوی دیگر به کوه می‌رسد و با شروع فصل پاییز شرجی و گرمای هوا در آن کاهش می‌یابد. در این زمان از سال جنگل‌های اطراف قائمشهر تماشایی و هزاررنگ می‌شوند و پیاده‌روی در این مناطق خاطراتی مانا برای گردشگران می‌سازد.
از مشهورترین نواحی طبیعی در نزدیکی قائمشهر می‌توان منطقه حفاظت‌شده جنگل «خیبوس» را برشمرد. سراسر این منطقه را جنگل‌های انبوه با گونه‌های متنوع گیاهی و جانوری پوشانده‌اند که گشت‌وگذار در آن‌ها در پاییز بسیار لذت‌بخش است. از دیگر عرصه‌های جنگلی زیبا در نزدیکی قائمشهر می‌توان به جنگل «کوتنا» و پارک جنگلی «تلار» اشاره کرد.
دریاچه‌های اطراف قائمشهر از دیگر جاذبه‌های پرطرفدار میان گردشگران هستند. مناطق اطراف دریاچه «سد زمزم» یا «برنجستانک» و دریاچه «گل پل»، مکان‌هایی مناسب برای گشت‌وگذار در طبیعت به شمار می‌روند.
علاقه‌مندان به دیدنیهای تاریخی نیز می‌توانند در سفر پاییزی به قائمشهر زمانی را به بازدید از جاذبه‌های طبیعی این شهر اختصاص دهند. تپه باستانی «گردکوه» در جنوب شرقی قائمشهر با قدمت بیش از 5,000 سال از مهم‌ترین آثار باستانی این شهر است. جاده فیروزکوه مسیر اصلی دسترسی به قائم شهر از مرکز کشور و جاده‌های ساحلی دریای کاسپین، مسیرهای دسترسی به این شهر از شهرهای شمالی هستند.
ساری
شرق استان مازندران، 20 کیلومتری شمال شرقی قائمشهر
شهر ساری مرکز استان مازندران است و در طول سال از گردشگران بسیاری میزبانی می‌کند. این شهر زیرساخت‌های مناسبی برای پذیرایی از مسافران و گردشگران در نیمه دوم سال دارد. وجود جاذبه‌های تاریخی و امکانات تفریحی متنوع علاوه بر جاذبه‌های طبیعی، شهر ساری را به انتخابی مناسب برای گردش پاییزی در مازندران تبدیل می‌کنند. با شروع پاییز از میزان شرجی هوای این شهر نیز کم می‌شود و نسیم خنک و ملایمی در آن جریان می‌گیرد.
بازدید از جنگل‌های بارانی و هزار رنگ اطراف ساری در پاییز لطف دوچندان دارد. دو پناهگاه حیات وحش به نام‌های «سمسکده» و «دشت ناز» در نزدیکی این شهر از مهم‌ترین جاذبه‌های طبیعی این نواحی هستند.
مجموعه تالاب‌های «سراندون» و «بالندون» در فاصله تقریبی 18 کیلومتری شمال غربی ساری قرار دارند. این تالاب‌ها با شروع پاییز پرآب می‌شوند و به‌تدریج پرندگان مهاجر به‌سمت آن‌ها می‌آیند.
در سفر پاییزی خود به ساری می‌توانید زمانی را به بازدید از چشمه‌های «باداب سورت» اختصاص دهید. در این زمان از سال بهتر است در این نواحی لباس اضافه گرم با خود همراه داشته باشید.
پارک جنگلی شهید زارع، دریاچه «الندان»، دریاچه «چورت»، آبشار «اوبن» و دریاچه سد سلیمان تنگه از دیگر جاذبه‌های طبیعی ساری هستند. علاقه‌مندان به جاذبه‌های تاریخی نیز می‌توانند در ساری از اماکنی مانند میدان ساعت، پل «تجن»، حمام وزیری، مجموعه تاریخی «فرح آباد»، برج «رسکت»، «شاطر گنبد» و خانه‌های تاریخی «رمدانی»، «سردار جلیل ساروی»، عمارت «کلبادی» و عمارت «فاضلی» بازدید کنند.
برای سفر به ساری از تهران می‌توانید از گزینه خطوط ریلی استفاده کنید که برای سفر در نیمه دوم سال گزینه‌ای مناسب خواهد بود. جاده‌های هراز و فیروزکوه نیز دسترسی به مرکز مازندران از شهرهای مرکزی ایران را میسر می‌کنند.
فریدونکنار
مرکز و شمال استان مازندران در خط ساحلی، 25 کیلومتری شرق محمودآباد
فریدونکنار از بهترین مقاصد گردشگری در استان مازندران است که در طول سال حجم زیادی از مسافران را در خود جای می‌دهد. شالیزارها و جنگل‌های این شهر در پاییز ترکیبی تماشایی از طبیعت هزاررنگ می‌سازند. فریدونکنار در نیمه دوم سال مقصدی محبوب برای پرندگان مهاجر نیز است. با شروع پاییز گونه‌های متنوعی از پرندگان از کشورهای اطراف به تالاب‌ها و پناهگاه‌های حیات وحش فریدونکنار مهاجرت می‌کنند. علاقه‌مندان به پرنده‌نگری می‌توانند از اواسط پاییز به تالاب بین‌المللی فریدون کنار بروند و تصاویری زیبا از حضور پرندگان در این تالاب ثبت کنند.
تالاب «شیرا» از دیگر تالاب‌های فریدونکنار در نزدیکی روستای «حسین آباد» است که محیطی بسیار دنج و خلوت دارد. این تالاب برای علاقه‌مندان به گشت‌وگذار در مناطق طبیعی بکر گزینه‌ای مناسب به شمار می‌رود. پارک جنگلی «سوته» در غرب فریدونکنار از دیگر تفرجگاه‌های تماشایی این شهر در پاییز است. این پارک جنگلی امکانات چندانی ندارد؛ اما در پاییز زیبایی آن توجه گردشگران را به خود جلب می‌کند.
پارک ساحلی لاله در کرانه ساحلی کاسپین با امکانات رفاهی کامل و بخش‌های متنوع از جاذبه‌های طبیعی پرطرفدار در فریدونکنار است. باغ پرندگان فریدونکنار نیز در این پارک قرار دارد و گونه‌های کمیابی از پرندگان در آن به چشم می‌خورند. در سفر پاییزی خود به فریدونکنار می‌توانید زمانی را به بازدید از پل تاریخی فلزی این شهر اختصاص دهید. این پل مسیر ارتباطی فریدونکنار به بابلسر است و و در سال 1313 خورشیدی ساخته شده است. این شهر در امتداد جاده ساحلی مازندران قرار دارد و نزدیک‌ترین دسترسی به آن از تهران از مسیر جاده هراز است.
تنکابن
غرب استان مازندران در خط ساحلی، 25 کیلومتری جنوب شرقی رامسر
تنکابن از زیباترین شهرهای شمال ایران است که اطراف آن را جنگل‌های انبوه و جاذبه‌های طبیعی بکر پوشانده‌اند. این شهر در غربی‌ترین بخش استان مازندران و در مرز با گیلان قرار دارد و مقصدی رویایی برای سفر پاییزی به شمال ایران است. اگر به طبیعت‌گردی علاقه دارید، سفری به تنکابن در فصل پاییز را برنامه‌ریزی کنید. گشت‌وگذار در جنگل‌های رنگارنگ پاییزی اطراف تنکابن به ماناترین خاطرات سفر طبیعت‌گردی شما تبدیل می‌شوند.
جنگل‌های دوهزار و سه هزار از مشهورترین جاذبه‌های طبیعی تنکابن هستند که در پاییز به اوج زیبایی خود می‌رسند. این جنگل‌ها چشم‌اندازهایی تماشایی از ییلاق‌های اطراف خود دارند. پارک جنگلی «چالدره» در دره‌ای سرسبز و زیبا در مسیر دسترسی به جنگل دوهزار قرار گرفته است. پارک ملی «خشکه داران» نیز از دیگر نواحی طبیعی در تنکابن است که در جلگه‌های نزدیک دریای کاسپین قرار دارد.
از دیگر دیدنیهای مورد توجه در تنکابن می‌توان چشمه‌ها و آبشارهای اطراف آن را نام برد. آبشارهای «سنگ بن چشمه»، «تودارک»، «فرهادجوی»، «کوهسر» و «نشتارود» از معروف‌ترین جاذبه‌های تنکابن هستند. آب چشمه آبگرم «فلکده» در جنگل‌های دوهزار خاصیت درمانی دارد. برای لذت از طبیعت روستایی در این نواحی می‌توانید به گشت‌وگذار در روستای «قلعه گردن» بپردازید. بومیان این منطقه و گردشگران از این روستا با نام «بهشت کوچک» یاد می‌کنند.
دشت «دریاسر» در ارتفاعات مشرف بر جنگل دوهزار از دیگر جاذبه‌های طبیعی در نزدیکی تنکابن است که برای بازدید از آن باید از میان سرسبزترین ییلاق‌ها عبور کنید. مرداب «نشتارود» و منطقه حفاظت‌شده «بلس کوه» نیز در نزدیکی تنکابن، با شروع پاییز بسیار تماشایی می‌شوند. بازدید از دیدنیهایی مانند عمارت شهرداری تنکابن، محوطه تاریخی و بنای سنگی «کوره سر»، محوطه گورستانی «جارمت» و پل قلعه گردن در کنار لذت از طبیعت سرسبز این شهر خالی از لطف نیست. برای سفر به تنکابن بهترین مسیر از تهران، جاده چالوس است.
بابلسر
مرکز و شمال استان مازندران در خط ساحلی، 11 کیلومتری شرق فریدونکنار
بابلسر شهری معتدل و خوش آب‌وهوا در شرق مازندران و شمال بابل است. این شهر ساحلی در کرانه دریای کاسپین قرار دارد و با شروع پاییز شرجی هوای آن بسیار کم می‌شود. مناظر طبیعی اطراف بابلسر نیز در پاییز به زیباترین حالت خود می‌رسند. روستای «گالشکلا» منطقه‌ای سرسبز و تماشایی در حومه بابلسر است که در نخستین روزهای پاییز هزار رنگ می‌شود.
از معروف‌ترین جاهای دیدنی بابلسر می‌توان به پارک وحش بابلسر، رودخانه «بابلرود» و اسکله‌های قایق رانی آن، منطقه ساحلی «می‌رود» و منطقه توریستی کرفون اشاره کرد. در جوار رودخانه بابلرود رستوران‌ها، کافه‌ها و امکانات تفریحی متنوعی به چشم می‌خورند که پاتوق گردشگران هستند. منطقه ساحلی «می‌رود» نیز به‌دلیل زیرساخت‌های مناسب پذیرایی از مسافران، به‌عنوان منطقه نمونه گردشگری بابلسر انتخاب شده است. دیگر جاذبه پرطرفدار در بابلسر شهرک ساحلی «خزرشهر» است که محیطی دنج با چشم‌اندازهایی زیبا دارد.
در بابلسر به‌جز جاذبه‌های طبیعی، دیدنیهای تاریخی نیز وجود دارد که از میان آن‌ها می‌توان به برج قدیمی ساعت اشاره کرد. این برج در دوره پهلوی اول ساخته شد و از آن با نام نماد بابلسر یاد می‌کنند. پل معلق بابلسر، سد لاستیکی «عرب خیل»، مدرسه تاریخی «نرجس» یا «احمدیه» و میدان مجسمه از دیگر جاذبه‌های تاریخی در بابلسر هستند. نزدیک‌ترین مسیر دسترسی به بابلسر از تهران جاده هراز است.
سفر در زمستان به مازندران
در فصل زمستان بارش‌های مازندران به اوج خود می‌رسد. در شهرهای مرتفع و کوهستانی این استان بارش‌ها به‌صورت برف هستند؛ اما در شهرهای ساحلی و جلگه‌ای مازندران بیشتر باران می‌بارد و این مناطق به‌ندرت بارش برف را تجربه می‌کنند. سفرهای زمستانی طرفداران خاص خود را میان گردشگران دارد و بیشترین دلیل استقبال از آن خلوتی و آرامش شهرهای شمالی است. برخی از بهترین شهرهای مازندران برای سفر در زمستان به شرح زیر هستند:
نوشهر
چالوس
محمودآباد
نوشهر
غرب استان مازندران در خط ساحلی، هشت کیلومتری شرق چالوس
بندر نوشهر یکی از مهم‌ترین شهرهای استان مازندران است که در طول سال گردشگران زیادی به آن سفر می‌کنند. نوشهر در کرانه ساحلی دریای کاسپین قرار دارد و به همین دلیل در طول سال و به‌خصوص در ماه‌های گرم، رطوبت هوا در آن بالا است. این بندر زمستان‌های معتدل دارد و سرمای هوای آن آزاردهنده نیست. از طرفی در طول زمستان نشانی از شلوغی و ازدحام گردشگران در جنگل‌ها و مرداب‌های اطراف نوشهر به چشم نمی‌خورد و شرایط برای لذت از طبیعت زیبا دلپذیر است.
دریاچه یا تالاب ارواح نوشهر شهرت زیادی بین گردشگران دارد. این تالاب را به‌دلیل وجود درختان خشک و هوای پوشیده از مه با نام ارواح نام‌گذاری کرده‌اند. در طول زمستان حال و هوای این دریاچه مرموزتر می‌شود. دریاچه سد «آویدر» از دیگر عرصه‌های آبی نوشهر به شمار می‌رود که در دل کوهستان قرار دارد. این دریاچه در روزهای زمستان زیبایی دوچندان دارد و توجه طبیعت‌دوستان را به خود جلب می‌کند. دریاچه «خضر نبی» نیز از دیگر تالاب‌های تماشایی در نوشهر است.
اگر به طبیعت‌گردی در زمستان علاقه دارید، در سفر زمستانی خود به نوشهر تجهیزات لازم برای گشت‌وگذار در جنگل را فراموش نکنید. پارک جنگلی «سی سنگان» بامناظر زیبا در بخش جنگلی و خط ساحلی، گزینه‌ای مناسب برای طبیعت‌گردی در نوشهر است. از دیگر جاذبه‌های طبیعی در نزدیکی این بندر می‌توان «دیو چشمه» را نام برد که از آن با نام چشمه بزرگ نیز یاد می‌کنند.
بازدید از مراکز خرید و کافه‌های ساحلی نوشهر و صرف نوشیدنی گرم در آن‌ها نیز در فصل زمستان لطف دوچندان دارد. جاده چالوس و جاده ساحلی مازندران در کرانه دریای کاسپین مسیرهای دسترسی به بندر نوشهر هستند.
چالوس
غرب استان مازندران در خط ساحلی، هشت کیلومتری غرب نوشهر
چالوس را می‌توان یکی از شلوغ‌ترین شهرهای گردشگری در مازندران دانست که در تمام سال طرفداران شهرهای شمالی ایران را به سوی خود جلب می‌کند. این شهر زیرساخت‌های مناسبی برای پذیرایی از گردشگران در طول سال دارد؛ اما در بهار و تابستان حجم بالای مسافران و ترافیک شدید راه‌ها در آن برای بسیاری از افراد آزاردهنده می‌شود. با سفر به چالوس در زمستان به‌راحتی امکان بازدید از جاهای دیدنی و گشت‌وگذار در شهر را خواهید داشت.
چالوس مجموعه‌ای از جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و تفریحی را با هم دارد که هرکدام طرفداران ویژه‌ای دارند. آبشارهای «آکاپل»، «سواسره»، هریجان و پارک‌های جنگلی چالوس و نمک آبرود از مشهورترین جاذبه‌های طبیعی این شهر هستند. در مجموعه تفریحی نمک آبرود امکان استفاده از تفریحات متنوعی مانند تله‌کابین، سورتمه و وسایل بازی دیگر را خواهید داشت. منظره جنگل برفی در طول مسیر تله‌کابین و انتهای مسیر آن، از خاطره‌انگیزترین مناظر زمستانی در شمال ایران هستند.
در نزدیکی چالوس دریاچه‌های مختلفی نیز وجود دارند که گشت‌وگذار حوالی آن‌ها در روزهای زمستانی خالی از لطف نیست. دریاچه‌های سد «دریوک»، «ولشت»، «حصارچال» و مرداب‌های «کندوچال» و «هسل» از معروف‌ترین عرصه‌های آبی چالوس هستند. سواحل چالوس با امکانات رفاهی و تفریحی متنوع نیز در طول زمستان از گردشگران میزبانی می‌کنند. لذت صرف نوشیدنی‌های گرم در جوار ساحل کاسپین و شومینه‌های هیزمی در این سواحل فراموش‌نشدنی است.
در سفر زمستانی خود به چالوس می‌توانید از جاذبه های تاریخی تنوع مانند کاخ اجابت، کاخ چایخوران، دبستان پروین اعتصامی و موزه خودروهای تاریخی ایران در نمک آبرود نیز بازدید کنید. جاده چالوس بهترین مسیر دسترسی به این شهر در مرکز مازندران است.
محمودآباد
مرکز استان مازندران در خط ساحلی، 18 کیلومتری غرب سرخرود
محمودآباد از شهرهای اصلی و پرگردشگر در مازندران است که در همسایگی شهر نور قرار دارد. این شهر نیز مانند بسیاری از شهرهای پرتردد این استان در فصل‌های شلوغ گردشگری یعنی بهار و تابستان مملو از مسافران است. اگر به‌دنبال لذت بیشتر از جاهای دیدنی و امکانات محمودآباد هستید، فصل زمستان را برای سفر یه این شهر انتخاب کنید. محمودآباد در کرانه ساحلی دریای کاسپین قرار دارد و در طول زمستان سرمای شدیدی را تجربه نمی‌کند.
از معروف‌ترین جاذبه‌های محمودآباد می‌توان به پارک ساحلی ملت اشاره کرد. این پارک ساحلی در زمستان بسیار تماشایی است و محلی مناسب برای گشت‌وگذار و صرف نوشیدنی گرم در جوار دریای کاسپین به شمار می‌رود. در نزدیکی این پارک مراکز خرید و رستوران‌های متنوعی قرار گرفته‌اند که مورد توجه گردشگران هستند.
منطقه «اهلم رستاق» در محمودآباد از بهترین نواحی گردشگری به شمار می‌رود. در این ناحیه جنگل‌های زیبا و روستاهای مختلفی وجود دارند که طبیعت‌گردی در آن‌ها در زمستان لطف دوچندان دارد. جنگل «بونده»، جنگل و روستای اهلم و پارک‌های جنگلی «طاهباز» و «تشبندان»، از مشهورترین جاذبه‌های این منطقه هستند.
سرای گردشگری و مرکز تجاری سیمرغ در غرب محمودآباد قرار دارد. این مجتمع دو طبقه امکانات رفاهی کامل و متنوعی در اختیار بازدیدکنندگان خود قرار می‌دهد. در مرکز تجاری و تفریحی سیمرغ فروشگاه‌های لباس، شهربازی، فودکورت و هایپرمارکت تعبیه شده است. بخش‌های مختلف این مرکز در طول زمان به آن اضافه شده‌اند و روند افزایش امکانات این مجموعه همچنان ادامه دارد. مجتمع سیمرغ انتخابی مناسب برای تفریح در محمودآباد در عصرهای زمستانی است. جاده هراز مسیری مناسب برای دسترسی به این شهر از تهران و شهرهای اطراف آن است.
بهترین شهرهای گیلان برای سفر
سفر در بهار به گیلان
در فصل بهار می‌توانید به بسیاری از شهرهای گیلان در نزدیکی ارتفاعات سرسبز و جنگل‌های انبوه سفر کنید. شهرهای ساحلی این استان نیز در بهار شرجی کمی دارند؛ اما آب‌وهوا در این زمان برای آبتنی در دریا چندان مناسب نیست. برخی از زیباترین شهرهای گیلان در بهار عبارت‌اند از:
کلاچای
رودسر
سیاهکل
صومعه سرا
کلاچای
شرق استان گیلان در خط ساحلی، 12 کیلومتری جنوب شرقی رودسر
کلاچای از زیباتری شهرهای شمالی ایران در گیلان است که نسبت به سایر شهرهای پرگردشگر در کرانه دریای کاسپین محیط بکرتری دارد. این شهر در شهرستان رودسر در شرق گیلان قرار گرفته است و بازار سنتی زیبایی دارد. نزدیکی کوهستان‌های سرسبز به دریا آب‌وهوای این شهر را در طول سال معتدل می‌کند؛ اما بهترین زمان برای سفر به کلاچای فصل بهار به‌خصوص اردیبهشت ماه است.
شالیزارهای سرسبز و باغ‌های مرکبات از زیباترین بخش‌های کلاچای هستند که در بهار تماشایی و پرشکوفه می‌شوند. در اطراف این شهر نیز رودخانه‌های پرآبی جریان دارند که برای گشت‌وگذار و اتراق در طبیعت مناسب هستند. ساحل کلاچای از پاکیزه‌ترین سواحل دریای کاسپین در شمال ایران است. در بازدید از این ساحل برای رعایت نظافت و حفظ محیط زیست آن اهتمام جدی داشته باشید.
در سفر به کلاچای می‌توانی زمانی را به بازدید از پنجشنبه بازار سنتی، رودخانه «پل رود»، بقعه «امیر بنده»، ارتفاعات سرسبز «واجارگاه»، مجتمع تفریحی و پارک ساحلی سارینا و روستاهای «بی‌بالان» و «سیاهکله» اختصاص دهید. آبشار«سیاهلم» در جنگل «دوآب» و غار «شهاب» نیز از بکرترین جاذبه‌های طبیعی اطراف روستاهای کلاچای هستند. برای سفر به کلاچای از شهرهای مرکزی کشور، جاده چالوس و اتوبان قزوین به رشت انتخاب‌هایی مناسب هستند.
رودسر
شرق استان گیلان در خط ساحلی، 14 کیلومتری جنوب شرقی لنگرود
شهر رودسر، در مرکز شهرستانی به همین نام و نزدیکی کلاچای، از مقاصد مناسب سفر به گیلان در بهار است. آب‌وهوای معتدل بهاری و ییلاق‌های خوش آب‌وهوا از مهم‌ترین ویژگی‌های این شهر به شمار می‌روند. رودسر مجموعه‌ای از جاذبه‌های طبیعی و دیدنیهای تاریخی را با هم دارد که نظر علاقه‌مندان به هر دو را به سوی خود جلب می‌کند.
ییلاق‌های اطراف رودسر با آبشارهای زیبا و مناظر تماشایی چشم‌نواز، تفرجگاه‌هایی محبوب میان طبیعت‌گردان هستند. ییلاق اشکورات با جاذبه‌هایی مانند تونل جنگلی «یازن»، غار «واردار» و چشمه «آسمان رود» از معروف‌ترین مناطق خوش آب‌وهوا در رودسر است. ییلاق «سجیران» نیز در جنوب شرقی رودسر از دیگر جاذبه‌های این نواحی به شمار می‌رود که غار معروفی با قدمت بیش از 3,000 سال دارد.
از دیگر جاهای دیدنی رودسر می‌توان به ساحل «رامدشت»، پل خشتی «تمیجان»، قلعه «گردن رحیم آباد»، گنبد «پیر محله»، آبشار «میلاش» و بنای شهرداری رودسر اشاره کرد. اتوبان قزوین به رشت بهترین مسیر دسترسی به شهر رودسر از تهران است.
سیاهکل
مرکز به‌سمت شرق استان گیلان، 15 کیلومتری جنوب غربی لاهیجان
سیاهکل از بهترین شهرهای گردشگری در گیلان است که از سه بخش جلگه‌ای، کوهپایه‌ای و کوهستانی تشکیل می‌شود. هرکدام از این بخش‌ها جاذبه‌های طبیعی و تاریخی متعددی دارند که مورد توجه گردشگران با سلایق مختلف قرار می‌گیرند. در سفر به سیاهکل در بهار می‌توانید به ارتفاعات اطراف این شهر بروید و از تماشای آبشارهای خروشان و طبیعت پرگل اطراف آن‌ها لذت ببرید.
آبشار «لونک» در مسیر جاده جنگلی سیاهکل به دیلمان از معروف‌ترین آبشارهای سیاهکل است. آبشار «باباولی» در مسیر رودخانه پاکرود و جاده دیلمان به «آسیابر» نیز از دیگر آبشارهای معروف این منطقه به شمار می‌رود. در اطراف سیاهکل مسیرهای مناسبی برای کوهنوردی و طبیعت‌گردی وجود دارند که در بهار بسیار تماشایی می‌شوند. قله «درفک» و جاده جنگلی سیاهکل از بهترین مسیرهای طبیعت‌گردی در سیاهکل هستند.
استخر و پارک «پاشوران» با امکات رفاهی و تفریحی مناسب، پناهگاه سنگی «گیلارکش» و منطقه شکار ممنوع دیلمان از دیگر دیدنیهای سیاهکل هستند. از جاذبه‌های تاریخی این شهر نیز می‌توان به قلعه «کوتول شاه» و خانه «عضدی» اشاره کرد. اگر طرفدار گشت‌وگذار در بازارهای محلی و هفتگی شمال هستید، بهتر است بدانید که بازار سنتی سیاهکل دوشنبه‌ها و پنجشنبه‌ها برپا می‌شود. مسیر دسترسی به سیاهکل از تهران و شهرهای مرکزی کشور از اتوبان قزوین به رشت می‌گذرد.
صومعه سرا
مرکز به‌سمت غرب استان گیلان، 11 کیلومتری شمال فومن
صومعه سرا از شهرهای سرسبز گیلان در جوار ییلاق‌های زیبایی مانند ماسال، شاندرمن و تالش است و از جنوب به شهر فومن می‌رسد. این شهر در پاییز و زمستان بسیار پربارش است و در تابستان، گرم و شرجی می‌شود. بهترین زمان برای سفر به صومعه سرا فصل بهار است.
در شهر صومعه سرا ضمن لذت از جاذبه‌های طبیعی زیبا می‌توانید از جاهای تاریخی متنوع نیز بازدید کنید. این شهر در حاشیه جنوبی تالاب انزلی قرار دارد و اطراف آن تالاب‌های دیگری نیز به چشم می‌خورند. تالاب‌های سیاه درویشان، «سیاه کشیم»، «نرگستان»، «هندخاله»، پناهگاه‌های حیات وحش «سرخانکل» و «سلکه» و دهستان «تنیان» از بهترین تفرجگاه‌های صومعه سرا و مناطق حفاظت‌شده هستند. این نواحی در بهار چشم‌اندازهایی تماشایی از طبیعت پرگل و سرسبز دارند.
محوطه تاریخی «هفت دغنان» با قدمت بیش از 1,200 سال از مهم‌ترین آثار تاریخی صومعه سرا به شمار می‌رود که بازدید از آن در بهار لذت دوچندان دارد. بازدید از بازارهای هفتگی و سنتی و باغ‌ها و مزارع چای و مرکبات در این شهر نیز برای علاقه‌مندان به گشت‌وگذار در نواحی محلی خالی از لطف نیست. برای سفر به صومعه سرا از تهران باید به قزوین بروید و سپس به اتوبان رشت وارد شوید.
سفر در تابستان به گیلان
گیلان شهرهای مرتفع و ییلاقی خوش آب‌وهوای بسیاری دارد که در طول تابستان آب‌وهوای آن‌ها معتدل و ملایم باقی می‌ماند. اطراف شهرهای کوهستانی گیلان مراتع سرسبز و پراگاه‌های وسیعی قرار گرفته‌اند که مورد توجه علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی قرار می‌گیرند. برخی از بهترین گزینه‌های سفر در تابستان به گیلان به شرح زیر هستند:
چابکسر
املش
تالش
ماسال
آستارا
دیلمان
چابکسر
شرق استان گیلان در خط ساحلی، 12 کیلومتری شمال غربی رامسر
چابکسر از زیباترین شهرهای استان گیلان در نزدیکی مرز با مازندران است و ییلاق‌های مرتفع اطراف آن گزینه‌هایی مناسب برای فرار از گرمای تابستانی هستند. این شهر در کرانه ساحلی کاسپین قرار دارد؛، اما ییلاق‌ها و روستاهای اطراف آن به‌همراه جاذبه‌های طبیعی زیبا، در تابستان خنک و تماشایی هستند.
از بهترین ییلاقات گیلان در چابکسر می‌توان جواهردشت را نام برد. ارتفاع این روستای خوش آب‌وهوا در بلندترین نقاط آن نزدیک به 2,500 متر از سطح دریا است و در بسیاری از روزهای سال، صبح هنگام، اقیانوسی از ابر این ییلاق را فرا می‌گیرد. روستای سرولات از زیباترین بخش‌های ییلاق جواهردشت است که در تابستان به اوج زیبایی خود می‌رسد. روستاهای «سیاهکلرود»، «قاسم آباد» و «گاوماست» نیز از دیگر ییلاق‌های چابکسر هستند.
دسترسی به قله سماسوس در ارتفاعات مشرف به دریای کاسپین از مسیر روستاها و ییلاق‌های اطراف چابکسر صورت می‌گیرد. این مسیر در 6 ماه دوم سال برفگیر و پرخطر و در بهار همچنان سرد است؛ اما در تابستان، خنکی مطبوعی دارد. دشت‌های «ناصره» و «لووه سر» و رودخانه‌ها و چشمه‌های جاری ارتفاعات مشرف به چابکسر نیز مکان‌هایی مناسب برای اتراق در طبیعت و لذت از آب‌وهوای خنک در تابستان هستند.
چابکسر در غرب دریای مازندران قرار دارد و بهترین مسیر دسترسی به آن از تهران و شهرهای اطراف آن جاده‌های چالوس و اتوبان قزوین به رشت هستند.
املش
شرق استان گیلان، 10 کیلومتری جنوب غربی رودسر
املش از شهرهای سرسبز و خوش آب‌وهوا در گیلان است که از آن با نام «جواهر ییلاقات گیلان» یاد می‌کنند. رودخانه‌ها، کوه‌های سرسبز، باغ‌های چای و مرکبات و چشم‌اندازهای طبیعی بکر از مهم‌ترین دیدنیهای املش هستند و آبشارهای خروشان در نزدیکی این شهر نیز تفرجگاه‌هایی مناسب برای فرار از گرما و شرجی تابستانی در نقاط اطراف به شمار می‌روند.
در بازدید تابستانی از املش می‌توانید خود را به ارتفاعات کوهستانی برسانید و در طبیعت بکر و زیبای این نواحی اتراق کنید. رودخانه‌های «شلمان رود» و «پل رود» و مناطق اطراف آن‌ها نیز مکان‌هایی مناسب برای گشت‌وگذار در ماه‌های گرم سال هستند.
از بهترین روستاهای ییلاقی املش می‌توان آبادی‌های «بلوردکان»، «تابستان‌نشین»، «رانکوه»، «حسین آباد» و «زرچاک» را نام برد. این روستاها در کوهپایه‌های سرسبز البرز قرار دارند و کوه‌های مشرف بر آن‌ها نظر علاقه‌مندان به کوهنوردی را به سوی خود جلب می‌کنند. در مسیر پیمایش کوهستان‌های این منطقه، چشمه‌های آب معدنی متعددی قرار گرفته‌اند که آب آن‌ها در تابستان نیز بسیار خنک است.
منطقه جنگلی «خرما»، پارک جنگلی «هلودشت»، پارک «گلستان» و ییلاق «خصیل دشت» از دیگر گزینه‌های مناسب برای اتراق اطراف املش هستند. تالاب «زربیجار» با نیلوفرهای آبی زیبا نیز میزبان گردشگران در تابستان است.
علاقه‌مندان به جاذبه‌های تاریخی املش می‌توانند همراه با بازدید از جاذبه‌های طبیعی زمانی را به بازدید از جاذبه‌های تاریخی این شهر مانند شهر گمشده «تمیجان»، پل شاه عباسی، روستای تاریخی امام، میل امام املش، روستای تاریخی «کجید» و قلعه «شاه‌نشین گورج» اختصاص دهند. دسترسی به املش از مسیرهای لاهیجان در غرب و چابکسر در شرق میسر است.
تالش
شمال غربی استان گیلان، 60 کیلومتری شمال غربی ماسال
تالش از خوش آب‌وهواترین شهرهای گیلان در شمال غربی این استان است که از سه سمت به کوهستان و یک سو به دریا می‌رسد. اطراف تالش مملو از جنگل‌های انبوه کوهستانی و جلگه‌های حاصلخیز است. پارک جنگلی «سیاه داران» از مشهورترین جاذبه‌های طبیعی تالش به شمار می‌رود که سراسر آن را درختان بلند بلوط پوشانده‌اند. این پارک جنگلی امکانات مناسبی برای اتراق گردشگران دارد.
از دیگر مناطق ییلاقی در نزدیکی تالش می‌توان ییلاق‌های «دوخاله کوه تالش» و سوباتان را نام برد. مناطق طبیعی اطراف دریاچه «سراگاه»، رودخانه «گرگان رود» و آبشار «ورزان» نیز تفرجگاه‌هایی مناسب برای گشت‌وگذار تابستانی هستند. تالش در جنوب آستارا در منتهی‌الیه غربی گیلان قرار دارد و جاده فومن به سراوان از جنوب و جاده آستارا از شمال مسیرهای دسترسی به این شهر هستند.
ماسال
مرکز به‌سمت غرب استان گیلان، 25 کیلومتری شمال غربی صومعه سرا
ماسال شهر ییلاقات زیبا و آبشارهای بلند در گیلان است. مناظر طبیعی این شهر از سرسبزترین مناظر شمال ایران هستند و گردشگران بسیاری در طول سال و به‌خصوص در تابستان به ییلاقات ماسال سفر می‌کنند. ارتفاعات ماسال در طول تابستان و هم‌زمان با صبحگاه پوشیده از مه غلیظ می‌شود و گردشگران می‌توانند میان اقیانوسی از ابرها قدم بزنند.
تپه‌های سرسبز ماسال محل قرارگیری کلبه‌های چوبی رنگارنگی است که از گردشگران میزبانی می‌کنند. اطراف این مراتع مملو از آبشارهای خروشان و چشمه‌های جوشان است و رودخانه‌های دائمی در بخش‌های مختلف ییلاق‌ها جریان دارند. ییلاق اولسبلنگاه معروف‌ترین تفرجگاه ماسال به شمار می‌رود و در دسته مناطق حفاظت‌شده گیلان قرار دارد. این ییلاق بسیار زیبا و بکر است و در طول تابستان آب‌وهوایی خنک و دلپذیر دارد.
از دیگر ییلاقات ماسال می‌توان «سوچاله»، «تلارگاه»، «ملومه بند»، «خندیله پشت»، «اسپی دشت»، «شنبه راه» و «واشیار» را نام برد. اتراق در طبیعت، پیاده‌روی بر فراز ابرها و تماشای حیات وحش آزاد در این مناطق برای علاقه‌مندان به جاذبه‌های طبیعی بکر، دلپذیر و به‌یادماندنی خواهد بود. در مسیر گردشگری این ییلاق‌ها امکان صرف چای زغالی و غذاهای محلی در دکه‌های چوبی را خواهید داشت.
غارها و آبشارها، بخش قابل‌توجهی از دیدنیهای ییلاقات ماسال را تشکیل می‌دهند. بام ماسال بر فراز ییلاق‌های خوش منظره این شهر قرار دارد و زیباترین چشم‌انداز از نواحی اطراف را پیش چشم گردشگران به تصویر می‌کشد. ماسال و روستاها و ییلاق‌های اطراف آن از بهترین گزینه‌ها برای سفر در تابستان به استان گیلان هستند. ماسال در نزدیکی شهر رشت قرار دارد و بهترین مسیر دسترسی به آن از تهران اتوبان قزوین به رشت است.
آستارا
منتهی‌الیه شمال غربی استان گیلان در خط ساحلی، 70 کیلومتری شمال تالش
از آستارا با نام شهر پشت بام‌های سفالی گیلان یاد می‌کنند. این شهر در منتهی‌الیه شمال غربی گیلان قرار دارد و در منطقه‌ای مرزی و کوهستانی واقع شده است. موقعیت جغرافیایی آستارا و معماری ویژه خانه‌های آن ، این بندر را به گزینه‌ای مناسب برای سفر تابستانی به استان گیلان تبدیل کرده‌اند.
تالاب «استیل» از مهم‌ترین جاذبه‌های طبیعی آستارا است که زیباترین چشم‌اندازها را از کوهستان، شالیزارها و جنگل‌های اطراف خود دارد. اطراف این تالاب برای اتراق در طبیعت و پیاده‌روی مناسب هستند. در سفر تابستانی خود به آستارا می‌توانید به روستاها و مناطق ییلاقی اطراف آن نیز سری بزنید و از خنکی آب‌وهوای این نواحی در ماه‌های گرم سال لذت ببرید. روستای «دربند» در نزدیکی تالاب استیل و گردنه حیران از بهترین گردشگاه‌های تابستانی آستارا است. گردنه حیران نیز با بخش‌های رفاهی و تفریحی متنوع مانند تله‌کابین، گزینه‌ای مناسب برای تفرج در نزدیکی شهر آستارا به شمار می‌رود.
یکی از تماشایی‌ترین آبشارهای شمال ایران، آبشار لاتون نام دارد که در نزدیکی روستای «کوته کومه» در فاصله تقریبی 15 کیلومتری از جنوب آستارا قرار گرفته است. برای بازدید از این آبشار باید علاقه‌مند به طبیعت‌گردی باشید و یک روز را در دل کوهستان‌های سرسبز اسپیناس بگذرانید.
از دیگر جاهای دیدنی آستارا می‌توان ساحل صدف، باغ پرندگان، باغ ملی آستارا، بهشت کاکتوس‌ها، پناهگاه حیات وحش «لوندویل»، پارک جنگلی «بی‌بی یانلو» و باغ چای «عباس‌آباد» را نام برد.
علاقه‌مندان به آثار و بناهای تاریخی می‌توانند در سفر به آستارا از بقعه «پیر قطب‌الدین» در فاصله سه کیلومتری جاده آستارا به اردبیل بازدید کنند. قلعه «شیندان» بر فراز کوهی به همین نام نیز از آثار تاریخی به‌جا مانده از دوره صفویان در منطقه حیران است که برای بازدید از آن باید آمادگی بدنی نسبی داشته باشید.
بازار بزرگ ساحلی آستارا مهم‌ترین مرکز تجاری این شهر است که تنوع بالایی از اجناس و صنایع دستی در آن به چشم می‌خورد. گشت‌وگذار در این یازار برای آشنایی با فرهنگ مردم محلی و خرید سوغات آستارا خالی از لطف نیست. برای سفر به آستارا باید نخست به شهر رشت بروید و سپس در جهت شمال غربی این شهر مسیر خود را در جاده رشت - آستارا ادامه دهید. ساکنان شمال غربی ایران نیز می‌توانند از سمت اردبیل به آستارا بروند.
دیلمان
مرکز به‌سمت شرق استان گیلان، 45 کیلومتری جنوب سیاهکل
دیلمان سرزمینی سرسبز و خرم با آب‌وهوای ییلاقی و بسیار خنک در استان گیلان و نزدیکی شهر سیاهکل است. این شهر جلگه‌ای و حاصلخیز مقصد گردشگری تابستانی برای بسیاری از گردشگران در شمال ایران است و از آن با نام یکی از زیباترین ییلاق‌های استان گیلان یاد می‌شود. در روستاهای دیلمان در برخی شب‌های تابستان نیز نیاز به استفاده از وسایل گرمایشی خواهید داشت.
مسیر دسترسی به دیلمان در طول بهار و تابستان پر از مراتع سرسبز و مخملین است. در تابستان گله‌های دام در بخش‌های مختلف این مراتع به چشم می‌خورند و منظره‌ای زیبا به وجود می‌آورند. در طول جاده دیلمان کوه «درفک» در مقابل چشمان شما قرار دارد که در بیشتر ماه‌های سال پوشیده از برف است. این کوه از بهترین مقاصد کوهنوردی ورزشکاران در تابستان به شمار می‌رود. کوه درفک دو غار دارد که یکی از آن‌ها در تمام سال پوشیده از قندیل‌های یخی است.
منطقه «قلعه کوتی» با روستاهای قلعه‌ای شکل از دیگر دیدنیهای دیلمان است که بر تپه‌های مرتفع قرار دارد. دیلمان شهری با پیشینه تاریخی غنی است که جاذبه‌های تاریخی متعددی نیز دارد. از مهم‌ترین آثار و بناهای تاریخی این شهر می‌توان به کاروانسرای «تی‌تی»، قلعه «گرماور» و حمام تاریخی دیلمان اشاره کرد. برای سفر به دیلمان از تهران نخست باید به شهر رودبار بروید و سپس به‌سمت دیلمان در جهت شمال شرقی ادامه مسیر دهید.
سفر در پاییز به گیلان
سفر در پاییز به شهرهای گیلان لذت گشت‌وگذار در هوای عالی با رطوبت کم و طبیعت رنگارنگ را برای شما به‌همراه خواهد داشت. از طرفی در 6 ماه دوم سال بسیاری از شهرهای پرگردشگر خلوت می‌شوند و سفر در این زمان از سال علاقه‌مندان مخصوص به خود را دارد. برای سفر به گیلان در پاییز شهرهای زیر از بهترین گزینه‌ها هستند:
فومن
ماسوله
لاهیجان
لنگرود
فومن
مرکز به‌سمت غرب استان گیلان، 28 کیلومتری غرب رشت
فومن شهری پردرخت و زیبا در فاصله تقریبی 30 کیلومتری از غرب رشت است که در پاییز طبیعت آن هزاررنگ می‌شود. در سراسر این شهر درختان سرو به چشم می‌خورند که در تمام سال سبز هستند. آب‌وهوای فومن از اواخر تابستان مطبوع و ملایم می‌شود و تا پایان پاییز نیز از سرمای آزاردهنده در این شهر خبری نیست.
از دلایل شهرت فومن می‌توان به کلوچه‌ها و شیرینی‌های خوش‌عطر و طعم آن اشاره کرد که سوغات معروف این شهر به شمار می‌روند. از زیباترین جاذبه‌های طبیعی فومن نیز می‌توان قلعه رودخان را نام برد که برخی مورخان قدمت این قلعه را مربوط به دوره ساسانیان می‌دانند. قلعه رودخان میان ارتفاعات زیبا و در دل طبیعت قرار دارد که با شروع فصل پاییز زیبایی آن دوچندان می‌شود.
جاده سراوان به فومن از دیگر جاذبه‌های طبیعی در نزدیکی فومن است که عبور از آن در پاییز رنگارنگ لطف بسیار دارد. پارک فومن با تندیس‌های زیبا، مناطق حفاظت‌شده «رودخان» و «سیاه مزگی»، ییلاق «آندره»، روستای «فوشه» و کوهستان‌های فومن نیز تفرجگاه‌هایی مناسب برای گردشگران در پاییز هستند. دسترسی به فومن از تهران نیز مانند بسیاری از شهرهای استان گیلان از اتوبان قزوین-رشت میسر است.
ماسوله
غرب استان گیلان، 44 کیلومتری جنوب غربی فومن
ماسوله از معروف‌ترین شهرهای استان گیلان است که شهرتی جهانی میان گردشگران دارد. گرچه بازدید از این شهر کوهپایه‌ای با خانه‌های پلکانی در تمام سال جذاب است، تماشای طبیعت رنگارنگ ماسوله و پرسه‌زنی میان خانه‌های قدیمی این شهر در پاییز لطف دوچندان دارد؛ از طرفی در فصل‌های شلوغ گردشگری محیط کوچک ماسوله مملو از گردشگران می‌شود و زمان زیادی برای صرف غذا و نوشیدنی یا تردد به بخش‌های مختلف ماسوله از دست خواهید داد.
در ماسوله خبری از وسایل نقلیه دودزا نیست. پیاده‌روی شبانه و گشت‌وگذار صبح هنگام در فضای بارانی و مه‌گرفته ماسوله، از بخش‌های مورد توجه گردشگران در این شهر است. صرف چای، قهوه و انواع غذاهای محلی در کافه‌های ماسوله با چشم‌انداز زیبایی از خانه‌های پلکانی آن نیز لطف بسیار دارد.
ماسوله میان ارتفاعات کوهستانی قرار گرفته است و اطراف آن را درختان بلند و قطور پوشانده‌اند. دسترسی به این شهر از مسیر جاده فومن انجام می‌شود که در پاییز بسیار تماشایی است. این جاده در فصل بهار ترافیک سنگینی تجربه می‌کند که تحمل آن برای بسیاری از گردشگران سخت است.
در سفر به ماسوله می‌توانید از جاذبه‌های طبیعی زیبای آن مانند آبشارهای «خرم بو» و «توریشوم»، «لار چشمه»، پارک جنگلی ماسوله و ییلاق‌های «کوربار»، «آندره» و «للندیز» بازدید کنید. در ماسوله سه موزه نیز دایر هستند که موزه‌های مردم‌شناسی، حیات وحش و میراث فرهنگی نام دارند. در سفر به ماسوله حتما زمانی را به گشت‌وگذار در بازار ماسوله، قلب تپنده این شهر صرف کنید.
لاهیجان
شمال شرقی استان گیلان، 16 کیلومتری غرب لنگرود
لاهیجان از معروف‌ترین شهرهای گیلان و سرزمین چای شمال ایران است. مزارع چای و باغ‌های پردرخت بهار نارنج در این شهر در پاییز مناظری زیبا مقابل چشم گردشگران ایجاد می‌کنند. درصد رطوبت هوا در لاهیجان در تابستان بسیار بالا است؛ اما با نزدیکی به پاییز، هوا خنک و مطبوع می‌شود و بازدید از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی این شهر نیز دلپذیرتر است.
در لاهیجان جاذبه‌های طبیعی و تاریخی متنوعی وجود دارند که در گشت‌وگذار پاییزی خود می‌توانید از این جاذبه‌ها بازدید کنید. تالاب سوستان از زیباترین دیدنیهای طبیعی لاهیجان است که در پاییز مملو از آب شیرین می‌شود. این تالاب هر ساله در 6 ماه دوم سال پرندگان مهاجر از نقاط دیگر جهان را میزبانی می‌کند و علاقه‌مندان به پرنده‌نگری در این زمان از سال به تالاب سوستان می‌روند. به‌جز سوستان تالاب بین‌المللی «امیر کلایه» در شمال لاهیجان نیز از دیگر جاذبه‌های طبیعی این شهر و مامن پرندگان در پاییز و زمستان است.
در دامنه شیطان کوه در شرق لاهیجان استخری به وسعت 17 هکتار و عمق چهار متر قرار دارد که از تفرجگاه‌های محبوب این شهر است. آبشار شیطان کوه نیز از جاذبه‌های تماشایی این منطقه به شمار می‌رود. بام سبز لاهیجان با امکانات تفریحی و رفاهی متنوع از تفریحگاه‌های مشهور لاهیجان است.
از جاذبه‌های تاریخی لاهیجان می‌توان مسجد «اکبریه» را نام برد که معماری هنرمندانه آن نظر گردشگران را به سوی خود جلب می‌کند. موزه تاریخ چای در آرامگاه «کاشف السلطنه» از دیگر دیدنیهای تاریخی در خیابان کاشف شرقی لاهیجان است. «پل خشتی»، «حمام گلشن» و بقعه تاریخی «شیخ زاهد گیلانی» نیز بنای تاریخی دیگر در این شهر هستند.
پس از بازدید از جاهای دیدنی لاهیجان، زمانی را به گشت‌وگذار در بازار سنتی این شهر اختصاص دهید. برای دسترسی به شهر لاهیجان باید از اتوبان رشت به‌سمت این شهر زیبا حرکت کنید.
لنگرود
شرق استان گیلان، 14 کیلومتری شمال غربی رودسر
شهر لنگرود یکی از شهرهای خوش آب‌وهوا و سرسبز گیلان و محبوب میان گردشگران است که جاذبه‌های طبیعی و تاریخی آن، علاقه‌مندان به گردشگری را در طول سال به این شهر جذب می‌کند. لنگرود بر جلگه‌های سرسبز شمال ایران در حاشیه دریای کاسپین واقع شده است و رطوبت هوا در آن با شروع فصل پاییز کم می‌شود.
تالاب‌های بکر، سواحل زیبا، کوهستان‌های جنگلی و مراتع سرسبز از زیباترین جاهای دیدنی لنگرود هستند که زیبایی آن‌ها در فصل پاییز دوچندان می‌شود.
از معروف‌ترین جاذبه‌های طبیعی در نزدیکی لنگرود می‌توان ساحل چمخاله را برشمرد. این ساحل به‌عنوان یکی از مناطق نمونه گردشگری در استان گیلان شناخته می‌شود و امکانات تفریحی و رفاهی مناسبی در اختیار گردشگران قرار می‌دهد. از نخستین روزهای پاییز ماهیگیران در ساحل چمخاله صید روزانه انجام می‌دهند و گردشگران می‌توانند ماهی تازه را هر روز از صیادان خریداری کنند.
تالاب‌های «کیاکلایه» و «چاف» در لنگرود از مهم‌ترین زیستگاه‌های طبیعی پرندگان و در دسته مناطق حفاظت‌شده گیلان هستند. در حوالی این شهر کوهستان‌های مرتفع و خوش آب‌وهوایی وجود دارند که از مقاصد تابستانی کوهنوردان در استان گیلان به شمار می‌روند.
«لیلا کوه»، «عطا کوه» و «بام کومله» ارتفاعات مشرف بر لنگرود هستند که برای صعود به آن‌ها باید از باغ‌ها و مزارع سرسبز و تماشایی عبور کنید. در مسیر قله بام کومله یا نگین سبز، دریاچه‌های طبیعی به چشم می‌خورند که امکانات رفاهی و تفریحی مناسبی دارند. آبگیرهای بام کوله و محیط اطراف آن‌ها از تفرجگاه‌های محبوب در لنگرود به شمار می‌روند.
از دیگر جاذبه‌های طبیعی لنگرود می‌توان پارک جنگلی «خرما» و روستاهای ییلاقی مانند «بلوردکان»، «کوشالشاه»، «فتیده»، «گالشکلام»، «خالکیاسر»، «آبچالکی» و «دیوشل» را نام برد. این مناطق در پاییز رنگارنگ می‌شوند و طبیعت آن‌ها به اوج زیبایی خود می‌رسد. رودخانه «شلمان رود» نیز از عرصه‌های آبی و تفرجگاه‌های محبوب در لنگرود است که پیاده‌روی اطراف آن در نخستین روزهای فصل پاییز بسیار لذت‌بخش خواهد بود.
لنگرود شهری با پیشینه تاریخی نیز است و جاذبه‌های تاریخی متعددی مانند خانه «منجم باشی»، پل خشتی لنگرود، خانه «دریابیگی» و قلعه «دیزبن» در گوشه و کنار آن به چشم می‌خورند. اگر به گشت‌وگذار در بازارهای سنتی و محلی علاقه دارید، در سفر به لنگرود زمانی را نیز برای بازدید از بازار محلی لنگرود در نظر بگیرید. بهترین راه‌ها برای سفر به لنگرود از تهران، جاده چالوس و اتوبان قزوین-رشت هستند.
سفر در زمستان به گیلان
برای سفر زمستانی به گیلان شهرهای تالابی و مرکزی این استان انتخاب‌های مناسبی هستند. در این زمان از سال ازدحام کمتری در این شهرها وجود دارد و به‌راحتی امکان بازدید از جاهای دیدنی آن‌ها را خواهید داشت. تالاب‌های گیلان نیز در زمستان مملو از پرندگان مهاجر می‌شوند. شهرهای زیر از بهترین گزینه‌ها برای سفر به گیلان در زمستان هستند.
بندر انزلی
رشت
بندر انزلی
مرکز و شمال استان گیلان در خط ساحلی، 70 کیلومتری جنوب شرقی تالش
بندر انزلی یکی از پرطرفدارترین شهرهای استان گیلان میان گردشگران است. به‌دلیل شلوغی این بندر در طول تابستان و تعطیلات نوروز، سفر به این شهر در نیمه دوم سال، برای استراحت و بازدید از مکان‌های گردشگری شلوغ بسیار مناسب است؛ از طرفی شرجی هوا در طول تابستان در بندر انزلی بیشتر می‌شود و تحمل این هوا برای برخی گردشگران سخت خواهد بود.
تالاب انزلی از مهم‌ترین جاهای دیدنی بندر انزلی است و فصل زمستان زمانی مناسب برای پرنده‌نگری در این تالاب به شمار می‌رود. بخشی از تالاب انزلی در منطقه حفاظت‌شده سرخانکل قرار دارد که از آن بخش با نام تالاب سرخانکل یاد می‌شود. تماشای تنوع بالای گونه‌های پرندگان در این تالاب‌ها در زمستان، برای افراد بسیاری لذت‌بخش است.
از دیگر جاهای دیدنی بندر انزلی می‌توان بلوار ساحلی این شهر را نام برد که در زمستان حال و هوایی خاص دارد. در این بلوار ضمن پیاده‌روی و گشت ساحلی امکان صرف نوشیدنی گرم و تماشای مراکز خرید شهر را نیز خواهید داشت. در بلوار انزلی می‌توانید از سازه‌هایی زیبا مانند «حافظیه انزلی» نیز بازدید کنید. دهکده ساحلی بندر انزلی با امکانات رفاهی متنوع از دیگر مکان‌های دیدنی در این شهر است.
در بندر انزلی جاذبه‌های تاریخی متنوعی نیز وجود دارند که در طول زمستان گزینه‌های مناسب گردشگری هستند. کاخ موزه نظامی و برج ساعت از معروف‌ترین جاذبه‌های تاریخی این بندر به شمار می‌روند. گشت‌وگذار در بازارهای سنتی و موج شکن بندر انزلی و کشتی سواری با لنج‌ها و کشتی‌های تفریحی در این شهر نیز خالی از لطف نیست. مسیر تردد به‌سمت بندر انزلی از تهران از بزرگراه قزوین-رشت می‌گذرد.
رشت
مرکز به‌سمت شمال استان گیلان، 35 کیلومتری جنوب شرقی بندر انزلی
رشت مرکز استان گیلان و از زیباترین شهرهای شمال ایران است که به واسطه غذاهای لذیذ و متنوع محلی شهرتی جهانی دارد. این شهر با جاذبه‌های فراوان و آب‌وهوایی مطبوع در بیشتر روزهای سال از بهترین مقاصد سفر در استان گیلان است؛ اما در زمستان حال و هوایی ویژه دارد. در ماه‌های پایانی سال امکان اقامت در هتل‌ها با هزینه‌هایی کمتر از سایر روزهای سال و صرف غذا در رستوران‌های متنوع و محلی رشت را نیز خواهید داشت.
موزه‌ها و جاذبه‌های تاریخی رشت گزینه‌هایی مناسب برای گشت و گذارهای زمستانی هستند. موزه میراث روستایی گیلان در پارک سراوان، موزه گنجینه، خانه میرزا کوچک خان جنگلی، کاروانسرای عباسی، میدان شهرداری و خانه «ابریشمی» از معروف‌ترین جاذبه‌های تاریخی مرکز گیلان هستند. بازار سنتی رشت از دیگر دیدنیهای پرطرفدار میان گردشگران است که در زمستان نیز حال و هوایی خاص دارد.
در واپسین روزهای سال با سفر به رشت فرصت شرکت در جشن‌ها و مراسم محلی پایان سال در این شهر را نیز خواهید داشت. جشن شالیزار که از زیباترین مراسم محلی در رشت است در نخستین روزهای اسفند ماه در موزه میراث روستایی گیلان برگزار می‌شود. در این جشن محلیان لباس‌های رنگارنگ می‌پوشند و موسیقی محلی نواخته می‌شود. بازدید از جاذبه‌هایی مانند دریاچه «سقالکسار»، دریاچه و پارک جنگلی «سراوان» و تالاب «عینک» نیز در واپسین روزهای خالی از لطف نیست. اتوبان قزوین - رشت مسیری مستقیم و مناسب برای سفر به این شهر از تهران و شهرهای اطراف آن است.
بهترین شهرهای گلستان برای سفر
سفر در بهار به گلستان
استان گلستان دیگر استان شمالی ایران در شرق استان مازندران است که شهرهایی خوش آب‌وهوا برای سفر در تمام سال دارد. آب‌وهوای شهرهای گلستان در بهار دلنشین و ملایم است و باغ‌ها و مزارع آن‌ها سرسبز و پر شکوفه هستند. بهترین مقاصد گلستان در بهار شامل شهرها و روستاهای جلگه‌ای و هم جوار با دشت‌های حاصلخیز می‌شود. شهرهای زیر برخی از بهترین مقاصد سفر بهاری به استان گلستان به شمار می‌روند:
بندر ترکمن
کلاله
مینودشت
گالیکش
علی آباد کتول
بندر ترکمن
غرب استان گلستان، 20 کیلومتری شمال شرقی بندر گز
بندر ترکمن از شهرهای غربی استان گلستان در جوار دریای کاسپین است که به خاطر معماری پیشرفته شهری شهرت بسیار دارد. آب‌وهوای این بندر به‌دلیل هم‌جواری با دریا در طول تابستان شرجی است و تحمل رطوبت بالای آن برای گردشگران چندان ساده نیست. برای سفر به بندر ترکمن فصل‌های پاییز و بهار زمان‌های مناسبی هستند؛ اما در بهار؛ ترکمن صحرا به زیباترین حالت خود می‌رسد. از طرفی مسابقات سوارکاری با اسب‌های محبوب ترکمن در فصل بهار برگزار می‌شوند که سبب جلب گردشگران بسیاری در این زمان از سال به این بندر می‌شود.
در بندر ترکمن جاذبه‌های طبیعی مختلفی وجود دارند که از غنی‌ترین ذخایر طبیعی ایران هستند. منطقه شکار ممنوع «صوفیکم» از معروف‌ترین جاهای دیدنی ترکمن صحرا در نزدیکی این بندر به شمار می‌رود. روستای «قره قاشلی» نیز از ییلاق‌های زیبا و تماشایی ترکمن صحرا به‌خصوص در اردیبهشت ماه است.
در بهار اسکله و بازار ساحلی بندر ترکمن حال و هوای خاصی دارند. در اسکله بندر ترکمن امکانات تفریحی و رفاهی مناسب برای گردشگران تعبیه شده است. مسیر دسترسی به جزیره آشوراده، تنها جزیره دریای کاسپین، در بندر ترکمن قرار دارد. این جزیره در امتداد تالاب میانکاله قرار دارد و زیستگاه گونه‌های مختلف پرندگان بومی به شمار می‌رود.
بخش‌هایی از دیوار دفاعی گرگان که از آثار باستانی مربوط به دوره ساسانیان است، در بندر ترکمن قرار دارد. علاقه‌مندان به دیدنیهای تاریخی می‌توانند در سفر به این بندر از بقایای این دیوار تاریخی بازدید کنند. برای سفر به بندر ترکمن از تهران باید یکی از جاده‌های هراز و فیروزکوه را انتخاب کنید و تا انتهای آن‌ها پیش بروید. ادامه مسیر به سوی این بندر در جاده ساحلی دریای کاسپین تا منتهی‌الیه شرقی آن است.
کلاله
شرق استان گلستان، 25 کیلومتری شمال شرقی مینودشت
کلاله شهری کوچک و خوش آب‌وهوا در مسیر جاده گرگان به مراوه تپه است که در بهار گردشگران بسیاری را به سوی خود جذب می‌کند. این شهر مانند بسیاری از دیگر شهرهای شمالی ایران خاک حاصلخیزی دارد که سبب سرسبزی آن شده است. در کلاله نیز جاهای دیدنی طبیعی و تاریخی متنوع توجه گردشگران را به سوی خود جلب می‌کنند.
منطقه شکار ممنوع «عزیزآباد» از جاذبه‌های طبیعی در نزدیکی کلاله است که از زیستگاه‌های اصلی قرقاول به شمار می‌رود. جنگل پلکانی کلاله در نزدیکی روستای «گونیلی» و بین کوهستان‌های بلند واقع شده است. در گوشه و کنار این جنگل چشمه‌های آب و آبشارهای زیبایی جریان دارند که در بهار پرآب می‌شوند. تپه ماهورهای «هزار دره» در شرق کلاله از دیگر جاذبه‌های طبیعی سرسبز در این نواحی است که پیاده‌روی در آن در بهار بسیار لذت‌بخش است.
از دیگر دیدنیهای طبیعی در کلاله می‌توان به چشمه «زاو»، چشمه «آق سو»، روستای «گچی سو بالا»، قله کوه «گوگجه» و چشمه «خضر دندان» اشاره کرد. کلاله شهری باستانی است که قدمت آب به پیش از دوره حکومت ساسانیان می‌رسد. یادگارهای باستانی و تاریخی در این شهر توجه گردشگران علاقه‌مند به آثار تاریخی را به خود جلب می‌کنند.
از مهم‌ترین آثار تاریخی در کلاله می‌توان سد ساسانی، گورستان خالد نبی و مدرسه و مسجد قاجاری این شهر را نام برد. جاده‌های هراز، فیروزکوه و اتوبان امام رضا در مسیر شاهرود، مسیرهای موجود برای سفر به کلاله از تهران هستند.
مینودشت
شرق استان گلستان، 24 کیلومتری شمال شرقی آزادشهر
مینودشت گلستان شهری در همسایگی گالیکش، آزادشهر و گنبد کاووس است که از یک‌سو به کوهستان و از سوی دیگر به دشت‌های جلگه‌ای می‌رسد. چشم‌اندازهای طبیعی مینودشت شامل جنگل‌های انبوه، آبشارها، چشمه‌ها و رودخانه‌های جاری و کوهستان‌های سرسبز می‌شوند. این جاذبه‌ها سبب نام‌گذاری این شهر به مینودشت به‌معنای «دشت بهشت» شده‌اند.
پارک جنگلی «تنگه چهل چای» در جنوب شرقی مینودشت قرار دارد. سراسر این جنگل را درختان بلند هیرکانی پوشانده‌اند. در طول جنگل چهل چای رودخانه‌ها و چشمه‌های پرآبی جریان دارند که مهم‌ترین آن‌ها رودخانه چهل چای است. این جنگل محیطی مناسب برای اتراق در طبیعت و لذت از طبیعت سرسبز و تماشایی دارد.
آبشار پلکانی «لولوم» در نزدیکی روستایی به همین نام در شهرستان مینودشت واقع شده است. ارتفاع این آبشار در بهار به حدد 30 متر می‌رسد. در نزدیکی آبشار لولوم آبشار دیگری نیز واقع شده است که برای بازدید از آن باید در کوهستان‌های پر شیب طبیعت‌گردی کنید. جنگل و آبشار «لوه» نیز دیدنیهای جالب‌توجه در مینودشت هستند که مورد توجه علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی قرار دارند.
روستای «قلعه قافه» منطقه‌ای ییلاقی در جنوب شرقی مینودشت است. این روستا کوچه‌هایی سنگ‌فرش با خانه‌هایی پلکانی دارد که در بهار پر از شکوفه و سبزه می‌شوند. قلعه قافه در محیطی کوهستانی قرار دارد که مورد توجه کوهنوردان نیز است.
در سفر بهاری خود به مینودشت می‌توانید به بازدید پارک جنگلی «باقرآباد» و آبشار «سرخو» نیز بروید. پارک باقرآباد از عرصه‌های جنگلی بکر در گلستان است که شاخه‌های درختان آن در هم تنیده‌اند. ارتفاع آبشار سرخو در بهار به بیش از 25 متر می‌رسد و اطراف آن مناسب اتراق در طبیعت است.
مینودشت آثار تاریخی و جاذبه‌های باستانی درخور توجهی نیز دارد که از میان آن‌ها می‌توان تپه پل مینودشت، تپه باستانی «بازگیر» و قلعه «سلیمان بوقه» را نام برد. قدمت تپه پل به دوران حکومت اشکانیان و ساسانیان می‌رسد و اشیای مکشوفه از تپه باستانی بازگیر به 3,000 سال پیش از میلاد تعلق دارند. کارشناسان قدمت قلعه سلیمان بوقه را در دوره‌های ایلخانیان و سلجوقیان تخمین می‌زنند.
شهر تاریخی «دشت حلقه»، موزه مردم‌شناسی مینودشت و کهنه حمام مینودشت از دیگر دیدنیهای تاریخی این شهر هستند که بازدید از آن‌ها در کنار لذت از جاذبه‌های طبیعی خالی از لطف نیست. مسیر دسترسی به مینودشت از مرکز کشور از جاده‌های هراز، فیروزکوه و بزرگراه امام رضا میسر است. در دو جاده نخست باید در انتهای مسیر جاده ساحلی به‌سمت شرق را ادامه دهید و در مسیر آخر باید از شاهرود به مینودشت برسید.
گالیکش
شرق استان گلستان، 17 کیلومتری جنوب غربی کلاله
گالیکش شهری سرسبز و تماشایی با طبیعت بی‌نظیر است که بازدید از جاهای دیدنی آن در بهار خاطراتی مانا برای گردشگران می‌سازد. جاذبه‌های طبیعی و تاریخی این شهر سلیقه گردشگران مختلف را پوشش می‌دهند.
دشت شقایق گالیکش از زیباترین جاذبه‌های طبیعی در استان گلستان به شمار می‌رود که در روستای «پادلدل» در نزدیکی گالیکش قرار دارد. این دشت از نخستین روزهای اردیبهشت ماه مملو از گل‌های شقایق می‌شود. برای بازدید از این دشت زیبا صبح زود عازم شوید تا پیش از پژمردگی گل‌ها دشت را ببینید. پارک ملی گلستان دیگر دیدنی پرطرفدار در نزدیکی گالیکش است که گردشگران زیادی این پارک را برای اتراق در طبیعت انتخاب می‌کنند.
از مهم‌ترین جاذبه‌های پارک ملی گلستان می‌توان آبشارهای خروشان مانند «آق سو» و «اوچر»، رودخانه‌های جاری مانند «قرتو»، «زاو» و «مادرسو» و چشمه‌های جوشان مانند «دوشان»، «جانو»، «گلستان»، «گلشن» و «کرکولی» را نام برد. کوه‌ها و دره‌های پارک گلستان نیز به‌خصوص در فصل بهار گزینه‌هایی مناسب برای کوهنوردی و صخره‌نوردی هستند.
در کوهستان‌های حوالی گالیکش غارهای طبیعی زیبایی نیز وجود دارند که پناهگاه‌هایی برای کوهنوردان به شمار می‌روند. اگر به بازدید از غارهای طبیعی علاقه دارید در سفر به گالیکش زمانی را به بازدید از غارهای این منطقه مانند «سید رشید»، «سم»، «گرو» و «حمام خدایی» اختصاص دهید.
«لاته نوروز علی» ییلاقی تماشایی در ارتفاعات مشرف بر گالیکش است که دسترسی به آن از روستاهای «فارسیان» و «لوه» انجام می‌شود. هر دو مسیر دسترسی به این ییلاق مناظر و چشم‌اندازهای جذاب و تماشایی دارند.
غار «کیارام» و چشمه «اشکان» از دیگر دیدنیهای طبیعی در گالیکش هستند که اطراف آن‌ها فضای مناسب برای اتراق و آبتنی وجود دارد. گالیکش به‌جز جاذبه‌های طبیعی چشم‌نواز دیدنیهای تاریخی را در خود جای داده است که قلعه «بی‌بی حلیمه»، تپه «قلعه تخت سلیمان» و موزه «میرزا بایلو» برخی از آن‌ها هستند. بهترین مسیر دسترسی به گالیکش از تهران از شهرهای دامغان و شاهرود می‌گذرد.
علی آباد کتول
مرکز به‌سمت جنوب استان گلستان، 32 کیلومتری شرق گرگان
علی آباد کتول از شهرهای بسیار سرسبز و خوش آب‌وهوا در استان گلستان است که از جنوب به جنگل‌های حفاظت‌شده «چلچلی» می‌رسد. این شهر در منطقه‌ای کم ارتفاع بین جنگل و کوهستان قرار دارد و آب‌وهوای آن در تابستان خنک و معتدل است. دمای هوا در علی آباد با شروع پاییز کاهش پیدا می‌کند و در زمستان به‌شدت سرد می‌شود.
از مشهورترین جاذبه‌های طبیعی در علی آباد کتول آبشار کبودوال است. این آبشار خزه‌ای در حدود 12 متر ارتفاع دارد و در دل جنگل‌های کوهستانی و بکر قرار گرفته است. نواحی اطراف کبودوال برای پیاده‌روی، عکاسی و اتراق در طبیعت بسیار مناسب هستند. برای بازدید از این آبشار باید از دل جنگل کبودوال عبور کنید. این جنگل چشمه‌ها و رودهای جاری پر آبی دارد و از زیباترین بخش‌های علی آباد کتول است.
از دیگر دیدنی های علی آباد کتول می‌توان موزه تاریخ طبیعی کبودوال را نام برد. در این موزه بخش‌های مختلفی از غرفه‌های جانوران و زیستگاه‌های طبیعی به نمایش درآمده‌اند. موزه تاریخ طبیعی نیز در دل جنگل‌های کبودوال قرار گرفته است.
علی آباد کتول موزه مردم‌شناسی نیز دارد که اطلاعات جالب توجهی از تاریخ و زندگی مردم این نواحی از گذشته تا به امروز به بازدیدکنندگان ارائه می‌دهد. علاقه‌مندان به پرنده‌نگری می‌توانند در سفر به علی آباد کتول از دریاچه «زرین گل» بازدید کنند.
در جنگل‌ها و کوهستان‌های اطراف علی آباد کتول آبشارهای دیگری به نام‌های «چلی»، «آلامن»، «شیرآباد» و «خلیندره» وجود دارند. روستاهای خوش آب‌وهوای «افراتخته»، «سیاه مرزکوه»، «نرسوظ، «تاویر»، «میان رستاق»، «مایان» و «شیرین آباد» نیز تفرجگاه‌های زیبا در علی آباد کتول هستند.
«شغال تپه» و تپه باستانی «چینو» از جاهای دیدنی تاریخی در این شهر با قدمت دوران باستان هستند که اشیای مکشوفه از آن‌ها به دوره حکومت ساسانیان و ماقبل آن تعلق دارند. مسیرهای جاده‌ای هراز، فیروزکوه و شاهرود برای دسترسی از تهران به علی آباد کتول مناسب هستند.
سفر در تابستان به گلستان
برخی شهرهای استان گلستان به‌دلیل نزدیکی به آبشارهای خروشان، چشمه‌های جوشان و ییلاق‌های خوش آب‌وهوا مقاصدی مناسب برای گردشگری در تابستان هستند. آب‌وهوای این شهرها در ماه‌های گرم سال همچنان معتدل است و از گرما و شرجی آزاردهنده شهرهای ساحلی خبری نیست. برای سفر به استان گلستان در تابستان شهرهای زیر انتخاب‌های مناسبی هستند:
کردکوی
رامیان
کردکوی
غرب استان گلستان، 12 کیلومتری جنوب شرقی بندر ترکمن
کردکوی از سرسبزترین شهرهای گلستان در جوار جنگل‌های بکر است. روستاهای ییلاقی و خوش آب‌وهوا در نزدیکی کردکوی، سفر به این شهر در گرم‌ترین روزهای سال را مطلوب می‌کنند. از معروف‌ترین جاذبه‌های طبیعی این شهر روستای درازنو است که در جوار کوهستان درازنو و پارک جنگلی جهان نما قرار گرفته است.
این روستا محیط بکری دارد و ارتفاعات مشرف بر آن چشم‌اندازهایی تماشایی از خلیج گرگان را در برابر چشم گردشگران به نمایش می‌گذارند. تردد به روستای درازنو و کوهستان هم‌جوار با آن در طول فصل‌های پاییز و زمستان چندان مناسب نیست؛ اما با نزدیکی به تابستان آب‌وهوای درازنو برای گشت‌وگذار در طبیعت بسیار عالی می‌شود. قله درازنو با ارتفاع نزدیک به 2,800 متر از کوه‌های مورد توجه علاقه‌مندان به کوهنوردی است.
غار «یخچال»، غار «گنج خانه»، چشمه‌های «رزوی شرقی و غربی»، «جیکا چشمه»، «لار چشمه» و «مرس چشمه» بخشی از جاذبه‌های طبیعی در ارتفاعات مشرف بر روستای درازنو هستند. آبشار «شادان» با ارتفاع نزدیک به 40 متر در کوهستان درازنو از هفت آبشار طبقاتی تشکیل شده است. مسیر دسترسی به این آبشار سخت و پرشیب است و عبور از آن برای کوهنوردان مبتدی چندان مناسب نیست.
پارک جنگلی امام رضا از دیگر دیدنیهای پرطرفدار در کردکوی است. در این پارک جنگلی امکانات مناسبی برای اقامت و تفریح گردشگران تعبیه شده است. دیگر جاذبه طبیعی در جنوب کردکوی پارک جنگلی جهان نما است که در منطقه‌ای موسوم به «بام گلستان» قرار دارد. علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی در طول تابستان در بخش‌های مختلف این پارک کمپ می‌کنند. دهکده ییلاقی جهان نما نیز در میان این پارک جنگلی قرار دارد.
در کردکوی جاذبه‌های تاریخی مورد توجهی نیز به چشم می‌خورند که از میان آن‌ها می‌توان برج رادکان، دیوار تمیشه و امامزاده هزار منزل را نام برد. قدمت دیوار تمیشه به دوره پادشاهی ساسانیان می‌رسد و امروزه تنها خرابه‌هایی از آن در نزدیکی روستای «سرکلاته» باقی مانده است. برخی کارشناسان این دیوار را ادامه و انتهای دیوار گرگان قلمداد می‌کنند. برای سفر به کردکوی از تهران باید از جاده‌های هراز یا فیروزکوه به‌سمت ساری بروید و سپس در جهت شرق مسیر خود را در خط ساحلی تا کردکوی ادامه دهید.
رامیان
مرکز به‌سمت جنوب استان گلستان، 10 کیلومتری جنوب آزادشهر
رامیان شهری کوهستانی در استان گلستان است که در شمال رشته کوه البرز قرار دارد. این شهر از دیرباز تفرجگاهی محبوب میان پادشاهان ایران‌زمین بوده است و امروزه نیز مقصدی مناسب برای فرار از گرمای هوا در تابستان در استان گلستان به شمار می‌رود. آب‌وهوای رامیان در مقایسه با دیگر شهرهای این استان خنک‌تر و میزان بارش‌های آن در طول سال نیز بیشتر است.
بخش قابل‌توجهی از جاذبه‌های گردشگری رامیان را دیدنیهای طبیعی در کوهستان‌ها تشکیل می‌دهند. چشمه‌ها و آبشارهای اطراف این شهر در طول تابستان تفرجگاه‌هایی خنک و مناسب برای آبتنی به شمار می‌روند.
چشمه گل رامیان معروف‌ترین جاذبه در شهر رامیان است. این چشمه بین 40 تا 80 متر عمق دارد و آب آن بسیار سرد است. به‌دلیل عمق زیاد چشمه رامیان، سطح آن سبز تیره به نظر می‌رسد. آب چشمه گل رامیان از چشمه‌های زیرزمینی کف آن تامین می‌شود و این چشمه یکی از عمیق‌ترین چشمه‌های آب سرد در جهان است.
روستای «پاقلعه» با چشم‌اندازهای زیبا و جاذبه‌های طبیعی بکر، انتخابی مناسب برای گشت‌وگذار تابستانی در رامیان است. اطراف این روستا را جنگل‌های انبوه درختان هیرکانی پوشانده‌اند. چشمه‌های «سرگل»، «پشمکی» و «انجیر چشمه» در روستای پاقلعه تاثیر قابل‌توجهی بر خنکی و سرسبزی این روستا دارند. در نزدیکی روستای پاقلعه آبشارهای متعددی قرار گرفته‌اند که آبشارهای «پشمکی»، «سرخه کمر»، «جوزک» و «سید کلاته» از معروف‌ترین آن‌ها هستند.
از زیباترین آبشارهای طبیعی در نزدیکی رامیان می‌توان مجموعه آبشارهای شیرآباد را نام برد که از 12 آبشار پلکانی تشکیل می‌شود. این آبشارها در امتداد رودخانه و پارک شیرآباد قرار گرفته‌اند. بیشترین ارتفاع آبشارهای شیرآباد به 35 متر می‌رسد و کمترین ارتفاع آن‌ها نیز در حدود 12 متر است. برای بازدید از این آبشارها باید در مسیر پاکوب جنگلی در روستای شیرآباد پیش بروید. آبشارهای شیرآباد در فواصل 15 تا 30 دقیقه‌ای از یکدیگر قرار دارند. بهترین مسیر برای سفر به رامیان از تهران، جاده تهران به شاهرود و امتداد آن تا شهر رامیان است.
سفر در پاییز به گلستان
طبیعت در شهرهای استان گلستان مانند بسیاری از شهرهای شمالی ایران در پاییز با ترکیب رنگ‌های سبز، زرد و نارنجی به اوج زیبایی خود می‌رسد. در شهرهای ساحلی با شروع فصل سرما شرجی هوا کم می‌شود و گردشگران زیادی در این زمان به شهرهای زیبای گلستان سفر می‌کنند. در ادامه به معرفی برخی از بهترین شهرهای گلستان برای سفر در پاییز می‌پردازیم:
گرگان
بندر گز
مراوه
آزادشهر
گرگان
مرکز به‌سمت غرب استان گلستان، 30 کیلومتری شرق کردکوی
گرگان مرکز استان گلستان است و در گوشه و کنار آن دیدنیهای چشمگیر از جنگل و مراتع سرسبز گرفته تا رودخانه و تالاب به چشم می‌خورند. عرصه‌های جنگلی گرگان در فصل پاییز زیبایی دوچندان دارند؛ آب‌وهوا نیز در این زمان از سال برای جنگل‌نوردی در حوالی این شهر بسیار مناسب است.
جنگل ناهارخوران از قدیمی‌ترین عرصه‌های جنگلی در نزدیکی گرگان است که سراسر آن را درختان هیرکانی شمال ایران پوشانده‌اند. این جنگل تفرجگاهی مناسب برای علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی و کمپ در طبیعت به شمار می‌رود و امکانات مناسبی دارد. جنگل النگدره در نزدیکی ناهارخوران یکی از مناطق نمونه گردشگری در شمال ایران است. در سفر به گرگان امکان بازدید و اتراق در این جنگل را نیز خواهید داشت.
در نزدیکی گرگان ییلاق‌ها و مناطق طبیعی بکر دیگری نیز وجود دارند که در پاییز بازدید از آن‌ها لطف دوچندان می‌شود. جنگل «توسکستان»، منطقه شکار ممنوع «چلچلی»، جنگل «شصت کلا» و منطقه حفاظت‌شده «جهان نما» با ظرفیت‌های طبیعی جالب‌توجه نمونه‌هایی از این مناطق هستند.
دریاچه‌ها، آبشارها و رودخانه‌های گرگان در جنگل‌ها و کوهستان‌های اطراف این شهر نیز دیدنیهایی محبوب میان گردشگران هستند. دریاچه «توشن» در جنوب روستای توشن و منطقه النگدره مناسب برای کمپ در طبیعت و ماهیگیری است. آبشارهای شصت کلاته، «نومل»، «تل انبار»، «رنگو»، «زیارت» و آبشارهای دره «تل انبار» شامل بیش از 50 آبشار می‌شوند که برای بازدید از آن‌ها نیاز به تجهیزات مناسب کوهنوردی و دره‌نوردی خواهید داشت. رودخانه گرگان رود با طولی نزدیک به 200 کیلومتر از کوهستان آلاداغ سرچشمه می‌گیرد و از دره‌ها و دشت‌های سرسبز اطراف گرگان می‌گذرد.
از پرطرفدارترین جاذبه‌های گردشگری گرگان بازار سنتی این شهر است. بومیان محلی از بازار گرگان با نام بازار «نعلبندیان» نیز یاد می‌کنند. گشت‌وگذار در این بازار برای آشنایی با فرهنگ بومی مردم گرگان و خرید سوغات خالی از لطف نیست.
جاذبه‌های تاریخی گرگان نیز بسیار متنوع هستند که نمونه‌هایی از آن‌ها شامل دیوار بزرگ گرگان، مدرسه «عمادیه»، کاخ موزه گرگان، کاروانسرای «قزلق»، «تورنگ تپه» و خانه «تقوی‌ها» می‌شود. قدمت این بناها از دوران باستان تا دوره قاجار متغیر است. با توجه به علاقه‌مندی خود می‌توانید در سفر به گرگان از دیدنیهای تاریخی این شهر نیز بازدید کنید. جاده‌های فیروزکوه و هراز بهترین انتخاب‌ها برای پایتخت‌نشینان در سفر به گرگان هستند.
بندر گز
غرب استان گلستان، 15 کیلومتری شرق گلوگاه
بندر گز از شهرهای ساحلی در استان گلستان است و در منتهی‌الیه غربی این استان قرار دارد. این بندر به‌دلیل قرارگیری در کرانه دریای کاسپین در طول تابستان آب‌وهوای شرجی و گرم دارد. بهترین زمان برای لذت از زیبایی‌های طبیعی و طبیعت‌گردی در بندر گز و اطراف آن فصل پاییز است.
روستای «باغو» از خوش آب‌وهواترین ییلاق‌های بندر گز به شمار می‌رود که جنگلی سرسبز در جوار آن قرار دارد. در پارک جنگلی باغو پوشش گیاهی متنوعی از درختان هیرکانی شمال به چشم می‌خورد که در پاییز هزار رنگ می‌شود. چشمه‌های «قلقلی» و «بلبل» در نزدیکی بندگز، منابع تامین‌کننده آب روستاهای این نواحی و تفرجگاه‌هایی محبوب بین بومیان و گردشگران هستند.
از دیگر جاهای دیدنی بندر گز می‌توان به اسکله تفریحی این شهر اشاره کرد. در این اسکله فعالیت‌هایی مانند ماهیگیری، شنا و قایق‌سواری جریان دارند و امکانات رفاهی و اقامتی نیز در آن تعبیه شده است. در بندر گز می‌توانید از ساختمان‌های تاریخی و بناهای قدیمی مانند ساختمان گمرک و فانوس دریایی بندر گز بازدید کنید. امامزاده حبیب الله نوکنده و امامزاده علیرضا نیز از جاذبه‌های مذهبی در بندرگز هستند.
بندر گز بازارچه ساحلی و بازارهای سنتی هفتگی نیز دارد که بهترین گزینه‌ها برای گشت‌وگذار و خرید سوغات در این بندر هستند. از لباس‌ها و صنایع دستی ترکمن تا خوراکی‌های متنوع محلی در این بازارها یافت می‌شوند. در بازارچه ساحلی بندر گز امکانات تفریحی مناسبی نیز برای گردشگران و کودکان تعبیه شده است. برای آشنایی با فرهنگ و رسوم محلی مردم بندر گز می‌توانید از سه‌شنبه بازار این شهر بازدید کنید.
برای بازدید از بندر گز می‌توانید از تهران در مسیر جاده فیروزکوه تا ساری پیش بروید و از جاده ساحلی مازندران در جهت شرق، خود را به این بندر برسانید.
مراوه
شمال شرقی استان گلستان، 115 کیلومتری شمال شرقی کلاله
مراوه، مرکز شهرستان مراوه تپه در استان گلستان است که در فصل پاییز زیباترین مناظر طبیعی در آن خودنمایی می‌کنند. نام این شهر را از تپه‌ای باستانی در جوار آن به نام «مراوه تپه» انتخاب کرده‌اند.
اطراف مراوه را جنگل‌های بکر با درختان پسته، انجیر و بوته‌های زرشک وحشی پوشانده‌اند. منطقه حفاظت‌شده «قازانقایه» در جوار مراوه و مرز ایران و ترکمنستان، مهم‌ترین ذخیره‌گاه پسته وحشی در ایران به شمار می‌رود. گشت‌وگذار در طبیعت این نواحی به‌خصوص در فصل پاییز لذت بسیار دارد. روستای «آق امام» نیز از زیباترین ییلاق‌های مراوه است و جنگلی بکر و تماشایی در جوار آن قرار دارد.
از دیگر جاذبه‌های دیدنی در مراوه چشمه‌ها و آبشارهای طبیعی اطراف آن هستند. آبشار «گوندر»، چشمه ساوه و آبشار «بالی قایه» در بخش‌های مختلف مراوه تپه از مهم‌ترین جاذبه‌های این شهر به شمار می‌روند. حوالی این جاذبه‌ها تفرجگاه‌هایی مناسب برای اتراق در طبیعت و پیک نیک یک‌روزه هستند.
در شهر مراوه به‌جز جاذبه‌های طبیعی، دیدنیهای تاریخی نیز به چشم می‌خورند که علاقه‌مندان مخصوص به خود را دارند. آرامگاه مختومقلی، شاعر ملی مردم ترکمن و مزار پدر او در نزدیکی مراوه تپه قرار گرفته است. قدمت این بنا به واپسین سال‌های حکومت قاجار و نخستین سال‌های حکومت پهلوی می‌رسد. دیگر بناهای تاریخی مراوه مدرسه و مسجد «کریم ایشان» هستند که نام آن‌ها در فهرست میراث ملی ایران به چشم می‌خورد. جاده تهران به شاهرود نزدیک‌ترین مسیر دسترسی به مراوه تپه از پایتخت است.
آزادشهر
مرکز استان گلستان، 10 کیلومتری شمال شرقی رامیان
آزادشهر شهری کوهپایه‌ای در دامنه‌های البرز شرقی است که در دشت‌های سرسبز و حاصلخیز و مراتع سرسبز قرار دارد. بازدید از این شهر در همه فصل‌های سال برای گردشگران مناسب است؛ اما در پاییز طبیعت اطراف آزادشهر زیبایی دوچندان دارند.
از معروف‌ترین جاذبه‌های طبیعی در آزادشهر و حومه آن، پارک‌های جنگلی «سوجاق» و «دلند» هستند. سراسر پارک سوجاق را درختان بلند و تناور پوشانده است و از میان آن‌ها رودخانه‌های دائمی عبور می‌کند. پارک جنگلی دلند نیز بخشی از ذخیره‌گاه جنگلی استان گلستان است و تپه‌ای تاریخی در آن قرار دارد. در این پارک‌ها امکانات مناسبی برای گردشگران تعبیه کرده‌اند.
پارک جنگلی شبنم و پارک زیتون از دیگر تفرجگاه‌های آزاد شهر به شمار می‌روند. این پارک‌ها فضای مختص تفریح و بازی کودکان و آلاچیق‌های مناسب برای اتراق خانواده‌ها دارند. علاقه‌مندان به جاذبه‌های طبیعی بکر می‌توانند در سفر به آزادشهر از آبشارهای «کفترخانه» و «لاشو» بازدید کنند. این آبشارها به‌ترتیب در کوهستان و پارک‌های جنگلی اطراف آزادشهر قرار گرفته‌اند.
از دیدنیهای تاریخی آزادشهر می‌توان به موزه مردم‌شناسی آزادشهر، پل غزنوی و پل «نوده خاندوز» اشاره کرد. در موزه مردم‌شناسی این شهر نمونه‌های کاملی از لباس‌های محلی و آثاری برای معرفی فرهنگ، آداب و رسوم مردم آزادشهر به نمایش درآمده‌اند که بازدید از آن‌ها برای گردشگران خالی از لطف نیست. مسیر جاده تهران به شاهرود و امتداد آن در جهت شمال شرقی، شما را به شهر آزادشهر می‌رساند.
سفر در زمستان به گلستان
برای سفر به استان گلستان در زمستان بهترین گزینه‌ها شهرهای تالابی هستند. علاقه‌مندان به پرنده‌نگری در طول زمستان فرصت بازدید از تالاب‌های بین‌المللی گلستان و ثبت تصاویر گونه‌های مختلفی از پرندگان بومی و مهاجر در این تالاب‌ها را خواهند داشت. برخی از مقاصد مناسب سفر در زمستان به استان گلستان به شرح زیر هستند:
گنبد کاووس
گمیشان
گنبد کاووس
مرکز استان گلستان، 15 کیلومتری شمال آزادشهر
گنبد کاووس از شهرهای معروف استان گلستان است که یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران در فهرست میراث یونسکو در آن قرار گرفته است. جاذبه‌های تاریخی این شهر در زمستان شرایط بازدید مناسبی دارند؛ از طرف دیگر گنبد کاووس در نزدیکی تالاب‌های بین‌المللی ایران واقع شده است و گردشگران علاقه‌مند به پرنده‌نگری و بازدید از جاذبه‌های حیات وحش، این شهر را برای سفر زمستانی به شمال ایران انتخاب می‌کنند.
گنبد قابوس به‌عنوان چهاردهمین اثر تاریخی ایران در سال 2012 میلادی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد. این برج زیبا در تپه‌ای مصنوعی به ارتفاع 15 متر نسبت به زمین‌های اطراف در نزدیکی باغ ملی شهر گنبد کاووس قرار دارد. برج گنبد قابوس بلندترین برج تمام آجری جهان است و ارتفاع آن از سطح تپه زیرین آن به 50 متر می‌رسد.
تالاب «آلما گل» در شمال روستای «تنگلی» و فاصله تقریبی 50 کیلومتری از شمال گنبد کاووس قرار دارد. عمق این تالاب بین یک تا سه متر متغیر است و حاشیه آن را نیزارهای بلند پوشانده‌اند. در طول زمستان پرندگان مهاجری از دیگر کشورها به سوی این تالاب می‌آیند تا فصل سرد را در تالاب آلما گل بگذرانند. از دیگر تالاب‌های نزدیک به گنبد کاووس تالاب‌های «آجی گل» و «آلا گل» هستند.
از دیگر جاهای دیدنی گنبد کاووس می‌توان به سد گلستان، روستای «هیوه‌چی» و مجتمع سوارکاری گنبد کاووس اشاره کرد. مسیر تهران به شاهرود و امتداد آن تا آزادشهر، مناسب‌ترین مسیر برای دسترسی به این شهر از تهران است. گنبد گاووس در شمال آزاد شهر قرار دارد.
گمیشان
غرب استان گلستان، 20 کیلومتری شمال بندر ترکمن
گمیشان یا گمیش تپه در منتهی‌الیه شرقی دریای کاسپین در ایران قرار دارد و از بهترین شهرهای گردشگری در استان گلستان است. جاذبه‌های طبیعی جالب‌توجه و فاصله کوتاه گمیشان تا شهر گرگان، این منطقه را به مقصدی محبوب میان گردشگران تبدیل کرده است. در گمیش تپه تالاب‌های بین‌المللی قرار گرفته‌اند که از غنی‌ترین منابع طبیعی ایران به شمار می‌روند.
بازدید از ساحل گمیشان و گشت‌وگذار در بازار ماهی‌فروشان این شهر از تفریحات موردعلاقه برخی گردشگران است. خانه‌های چوبی و قدیمی گمیش تپه در کوچه و پس کوچه‌های این شهر مناظری زیبا به وجود آورده‌اند که سبب جلب نظر علاقه‌مندان به معماری سنتی به این شهر می‌شوند.
موزه مردم‌شناسی گمیشان از دیگر بخش‌های محبوب میان گردشگران به شمار می‌رود. با بازدید از این موزه اطلاعات کاملی از فرهنگ و آداب و رسوم مردم گمیش تپه از گذشته‌های دور تا به امروز به دست خواهید آورد.
از مهم‌ترین جاذبه‌های طبیعی گمیش تپه، تالاب گمیشان است. این تالاب بین‌المللی از اواخر پاییز گونه‌های متنوعی از پرندگان مهاجر از سراسر جهان را میزبانی می‌کنند. علاقه‌مندان به پرنده‌نگری در فصل زمستان راهی شهر گمیشان می‌شوند تا تصاویری زیبا از اتراق پرندگان در تالاب بین‌المللی گمیشان را از نزدیک تماشا کنند.
از دیگر جاذبه‌های طبیعی مورد توجه در گمیش تپه می‌توان گلفشان نفتلیجه را نام برد. این گلفشان مخروطی شکل، هشت متر ارتفاع دارد و در بازه‌هایی از زمان فوران می‌کند. امروزه به‌دلیل تغییر رنگ دریاچه کوچک بالای این گلفشان به رنگ صورتی، از آن با نام دریاچه صورتی گمیشان نیز یاد می‌کنند.
پس از بازدید از جاذبه‌های معرفی‌شده گمیشان می‌توانید زمانی را نیز به گشت‌وگذار حوالی دیوار تاریخی گرگان اختصاص دهید. بنا بر نظر کارشناسان، بقایای موجود از این دیوار در گمیشان، بخش‌هایی از قسمت انتهایی دیوار گرگان در گذشته هستند. برای بازدید از گمیش تپه می‌توانید از جاده فیروزکوه به‌سمت قائمشهر بروید و سپس در امتداد شمال شرقی این شهر تا گمیشان مسیر خود را ادامه دهید.
