سعید جلیلی عصر شنبه در نخستین مناظره تلویزیونی که به موضوع اقتصادی اختصاص دارد در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در صورت رای آوردن در مدت 4 سال دولت خود چه اقدامات ویژه‌ای برای محرومیت زدایی انجام خواهید داد، گفت: حضرت امام  به حقیقت اسلام را در دوره معاصر احیا کرد و یکی از بحث‌های مهم حضرت امام محرومیت‌زدایی بود. برای محرومیت زدایی قبل از این که طرح‌های اقتصادی داشته باشید مهمترین بحث این است که این نگاه را داشته باشید که آیا قائل به محرومیت زدایی هستید یا خیر؟ یکی از مشکلاتی که در سال‌های گذشته داشتیم این است که در نگاه اقتصادی مردم و محرومین در اولویت نبودند.

وی ادامه داد: یکی از بحث‌های مهم در اقتصاد این است که اگر صحبت از جمهوری اسلامی و جمهوریت که یادگار بزرگ حضرت امام می‌شود، بحث این است که جمهور مردم را در اقتصاد هم توجه داشته باشیم. موقع رای‌گیری با بالگرد  می بریم که رای آنها را بگیریم اما آیا در آن روستاهای دور افتاده این کار را می‌کنید آن چیزی که حق مردم در جنبه های اقتصادی است به آنها می‌رسد.   

جلیلی گفت: اگر شما این نگاه را نداشته باشید به یکسری کارهای نمایشی روی خواهید آورد که کار برای مردم نخواهد بود. برای محرومیت زدایی باید طرح و برنامه داشت اما قبل از طرح و برنامه باید باور و اراده داشت. اما آن چیزی که در این زمینه داریم چند طرح اساسی که حتما باید انجام شود تا محرومیت مردم به حداقل برسد.

نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: باید حق مردم در عرصه‌های مختلف به ویژه در آن سهمی که از مصرف انرژی دارد به آنها داده شود. ما در طرح وان یا واحد انرژی این را تعریف کردیم که به مردم این حق داده شود.

وی افزود: طرح دوم طرح سبد غذایی است که در این طرح مردم باید در روز 2500 کالری حداقل آن انرژی لازم با غذاهای لازم به آنها برسد که براین اساس برنامه‌ای تهیه شده است که چگونه باید به خوبی توزیع شود. متاسفانه آماری که امروز در اثر سیاست‌هایی که همین عدم نگاه به محرومین است  شاهد هستیم که به مردم نمی‌رسد.

جلیلی یادآورشد: اگر صحبت از محروم زدایی می کنیم فقط در بحث حقوق اولیه نیست در بحث تفریح و سلامت مردم هست. طرح مفصلی در باره موضوع سفر که چگونه با امکانات و بودجه فعلی می توان مردم را از سفر برخوردار کرد و آخرین بحث من طرح سلامت است.

وی گفت : مردم سوال می‌پرسند وقتی پاسخ مسائل اقتصادی مشخص است، پس چرا انجام نمی‌شود؟ برخی از دوستان هم می‌گویند ما این پاسخ‌ها را از بقیه خیلی بهتر بلدیم. در همین جلسه برخی از موضوعات خودش را نشان داد؛ یک مسئله این است که شما پاسخ مشکلات را بدانید اما بحث این است که اراده حل این مشکلات را نیز داشته باشید و باور به حل آنها وجود داشته باشد.

نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: آقای همتی گفتند که FATF چرا انجام نشد و مشکلات به خاطر آن حل نشده و ...؛ وقتی شما مسائل اقتصادی کشور را این چنین نگاه کنید، همین است که وضع کشور اینگونه می‌شود.  شما رفتید با FATF برنامه اقدام بستید؛ از 41 بند، 39 بند آن را اجرا کردید و هنوز از شما نپذیرفته است. کشورهای دیگر همین‌قدر را هم انجام ندادند. شما می‌گویید همه مشکلات کشور بخاطر این است که FATF انجام نشده است و من نمی‌توانم؛ حتما نمی‌توانید! این عدم فهم صحیح مسئله به شما کمک نخواهد کرد.

وی گفت: رویکرد اشتباهی وجود دارد و معتقدم آقای همتی جزیی از این رویکرد است. این رویکرد می‌خواهد عوض کار واقعی کشور را با نمایش اداره کند. وقتی می‌پرسیم ابربدهکاران بانکی را چه کار کردید، می‌گویند FATF! مرد اقتصادی ما باید در میدان اقتصاد باشد نه در رسانه ها.

جلیلی یادآورشد: زمانی که من دبیر شورایعالی امنیت ملی بودم، مدیران عامل بانک‌ها را دعوت کردیم و آقای همتی هم مدیرعامل بانک سینا بود؛ تمام مسئولین قضایی و امنیتی را هم دعوت کردیم. اواخر سال 91 بود؛ گفتیم همه کشور در اختیار شماست تا معوقات بانکی را پس بگیرید؛ چرا آن موقع شکایت نکردند؟

 نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: در این هشت سال، خود آقای همتی می‌گویند 90 هزار میلیارد تومان معوقه بانکی دست 11 نفر است. اینکه بدتر شد! پس شما چه کاره بودید؟

جلیلی افزود: دقیقا دو نگاه وجود دارد: یک نگاه می‌گوید کشور را به زور اداره کنیم و بقیه مسائل را بهانه بیاوریم و خودمان را راحت کنیم، یک نگاه می‌گوید سایه به سایه مسائل کشور را دنبال کردیم، کشور توانمندی دارد و به اتکا جوانان متخصص نه تنها کشور را اداره کنیم بلکه آن را جهش بدهیم.

 شما بگویید نمی‌شود ما می‌گوییم می‌شود

وی ادامه داد: آقای همتی به صراحت می‌گویند نمی‌شود؛ نخیر، شما نمی‌توانید؛ شما همین‌طور بگویید نمی‌شود و ما می‌گوییم می‌شود. همچنانکه سال 94 بعد از توافق برجام من گفتم طبق این سند تحریم ها لغو نمی‌شود، روزنامه هایشان گفتند جلیلی می‌گوید نمی‌شود، فلانی می‌گوید می‌شود؛ شد یا نشد؟

 نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری درباره اداره امور اقتصادی در دولت خود گفت: اگر می خواهیم 4 سال آینده کشور را فقط اداره نکنیم و جهش بدهیم باید برنامه جدی برای اقتصاد کشور داشته باشیم. دنبال بهانه نگردیم.  این چگونه ممکن است. چند موضوع اصلی را باید مدنظر قرار دهیم. گفته می‌شود ارزش پول ملی؟ ارزش پول ملی چه زمانی ایجاد می شود؟ وقتی که تولید و جهش تولید داشته باشید. جهش تولید چه وقت است وقتی است که صادرات داشته باشد. جهش صادرات چه زمانی است وقتی است که بتوانید تعاملات گسترده و سازنده با جهان داشته باشید و معطل چند کشور نمانید.

جلیلی افزود: این که درباره تبادل خارجی صحبت می شود یکی از سوالات ما این است که اگر شما بلد هستید بگویید چرا صادرات ما به 28 کشور اروپایی نصف صادرات به افغانستان است؟ بنابراین باید در این زمینه ها برنامه جدی داشت.

 نامزد سیزدهمین دوره ریاست جمهوری ادامه داد: اگر صحبت از این می‌کنیم که کشور نیاز دارد، توزیع فقر نباشد و تولید ثروت باشد باید شما برنامه جدی برای ارز آوری داشته باشید. این ارزآوری چگونه ممکن است؟ زمانی است که برای تمام دستگاه‌ها ماموریت تعریف کنید که باید برای ارزآوری کشور این هدف را محقق کنید. این نیست که وزارت نفت بگوید اگر من نفت فروختم باشد اگر نباشد بانک مرکزی بگوید ندارد بقیه دستگاه‌ها هم تعطیل شود. بعد هم بگویند هر وقت FATF تصویب شد ما کار می‌کنیم. وزارتخانه‌های کشاورزی، صنعت، ‌آموزش عالی و خارجه شما همه باید کار کنند برای این که ارزآوری داشته باشید.

وی خاطرنشان کرد: برای این کار تعریف کردیم که چگونه می‌شود این کار را انجام داد که همه دستگاه‌های شما بتوانند وظیفه داشته باشند. ما فقط در 4 بخش معدن، کشاوری، نفت و گاز و برق، بررسی کردیم که می‌توان بر این اساس درآمد ارزی کشور را جهش داد نه این که بهانه آورد که FATF نبود نتوانستم حل کنم. طبق برنامه بر این اساس فکر می‌کنیم اگر ظرفیت‌های کشور بسیج شود شما دو برابر درآمد نفتی کشور حتی زمانی که تحریم نیست می توانید از بخش معدن، کشاورزی، ‌ نفت و گاز و برق درآمد داشته باشید.

 جلیلی در ادامه با تاکید بر اهمیت اشتغال گفت: اگر امروز جوانان می‌خواهند این کار انجام شود باید بتوانید برای دستگاه ها ماموریت تعریف کنید که آنها بر اساس اشتغال ماموریت داشته باشند هر دستگاهی بخش صنعت و معدن و حتی در علوم انسانی شغل ایجاد کنید نه این که کارمند اضافه کنید.  

نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: در بخش پتروپالایشگاه، در بخش طرح های پتروشیمی، نفت و گاز و بهینه سازی مصرف انرژی چه میزان می توان جهش در اشتغال ایجاد کرد. در بخش کشاورزی، شیلات، تولیدات زراعی، باغی و دامی در هر کدام می توانید برنامه ای برای جهش داشته باشید. فرصت کم است؛ من از آقای همتی می‌خواهم بعد از این مناظره در شبکه اینترنتی بیایند تا با یکدیگر بر سر اینکه می‌شود یا نمی‌شود، مناظره کنیم.

جلیلی در بخش دیگری از اظهاراتش درباره بهره گیری از ظرفیت معادن کشور گفت: در کشور فرصت‌های بسیار ارزشمندی داریم که هر کدام می‌تواند پیشران اقتصاد کشور باشد. کشور ما فرصت‌های خوبی در کشاورزی، ‌شیلات، ‌معدن، صنعت و موضوعات مختلف که مثل واگن‌های یک قطار هستند که هرکدام می‌توانند پیشران لکوموتیو باشند و بقیه را راه بیندازند. باید دولت برنامه ای داشته باشد که با هر کدام از آنها به تنهایی بتواند کشور را اداره کند.

وی افزود: یکی از بخش‌ها معدن است. در بررسی‌های دقیقی که داشتیم  می توان از طریق معدن می‌توان با اکتشاف و استخراج بلکه مهمتر از آن بحث اساسی که ارزش افزوده در داخل کشور باشد. نه این که خام فروشی معدن داشته باشید. یکی از مشکلات امروز ما خام فروشی معادن و مواد معدنی است. هر مقدار که برنامه ای برای ارزش افزوده بیشتر داشته باشید هم ارزآوری و  هم اشتغال زایی بیشتر خواهد شد.

نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اشتغال و ارزآوری را دو فرصت مهم عنوان کرد و گفت: یکی از فرصت‌ها معدن است که با آن می توانید موتور اقتصاد کشور را راه بیاندازید و حتی اگر به آن توجه ویژه شود می‌توانید بخشی از هزینه کشور را تامین کرد.  
اگر ما بگوییم نمی‌توانیم یعنی عده ای نتوانستند خود را به کشور تسری می‌دهند. اگر صحبت می‌کنیم در 4 سال آینده کشور را فقط نباید اداره کرد و باید جهش هم داد، لازمه آن توجه به بخش معدن است.

 جلیلی خاطرنشان کرد: شما می‌توانید در بخش معدن جهش پیدا کنید. البته نه این که بگویید مشکل چند معدن کار را حل می کنم. اگر برای بخش معدن برنامه و توجه داشته باشید و همه ظرفیت‌ها را شناسایی کنید و موانع را بطرف کنید می‌توانید جهش ایجاد کنید.  

وی درباره دغدغه‌های اتحادیه ها و شهرک های صنعتی گفت: در هشت سال گذشته از بسیاری از شهرک‌های صنعتی بازدید داشتیم و با 24 صنف جلسه داشتیم. شانزده مسئله مشترک به عنوان موانع تولید توسط تولیدکنندگان مطرح شد.

نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری افزود: مهمترین مشکل شهرک‌های صنعتی بحث تامین مالی است؛ روزانه 2000 میلیارد تومان خلق پول می‌شود اما تولیدکنندگان مشکل تامین مالی دارند؛ این پول‌ها کجا می‌رود؟

وی خاطرنشان کرد: مشکل بعدی شهرک‌های صنعتی، عدم ثبات در مقررات تجاری است؛ بخش‌نامه‌هایی که از سال 97 تا 99 در زمینه‌های مختلف فولاد، کاشی و سرامیک صادر شده، متعدد و متنافض بوده است. خود تولیدکنندگان به ما گفتند اگر قرار است تصمیمی گرفته شود، از ما مشورت بگیرید؛ ما نمی‌گوییم چه بخشنامه‌ای صادر کنید اما انتظار داریم از اصناف و اتحادیه‌ها مشورت اخذ شود.

جلیلی گفت: هر کدام از دستگاه‌های دولتی می‌خواهند چندین مجوز بگیرند؛ من به شهرک عباس آباد رفتم، تولیدکننده‌ای همه وسایل و نفراتش آماده به کار بود اما لنگ مجوزات متعدد مانده بود. همه این مجوزات باید ساماندهی شوند و یکی از مصادیق ظرفیت دولت الکترونیک برای ساماندهی در همین بخش صدور مجوزات است.

نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ادامه گفت: موضوعات اقتصادی مطرح شد اما موضوع اصلی این جلسه نقش وهنر رییس جمهور است. کسی در این جایگاه قرار می‌گیرد چگونه این بحث‌ها را می خواهد به نتیجه برساند. اگر کسی در این جایگاه قرار می گیرد برنامه‌هایی را داشته باشد و در بخش‌های مختلف نکاتی را بگوید.، سوال این است که با چه تضمینی اینها به نتیجه می رسد. اولین سوال به نظر من در برنامه ها این باشد که جدای از این که می گویند چه می کنند باید بگویند این کاری که می کنند چه نتیجه ای خواهد داشت. باید مشخص باشد که قابل ارزیابی باشد.

وی یادآور شد: 8 سال پیش در همین جا در مناظرات چیزهایی گفته شد اما کدام آن انجام شد. تحریم‌ها دو برابر شد. دلار چند برابر شد. اگر در بخش معدن می‌گوییم اشتغال ایجاد می کنیم برای این است که در این بخش می شود شغل ایجاد کرد. این را دقیق می گوییم. در اشتغال مثلا سال اول 100 هزار نفر، سال دوم 126 هزار و سال سوم این تعداد و در سال چهارم 253 هزار شغل ایجاد خواهد شد این قابل ارزیابی است. من در شبکه تلوبیون مطالبی که نمی شود بیان کرد در آنجا توضیح خواهیم داد و اگر دوستانی سوال دارند حاضریم در آنجا با یکدیگر مباحثه داشته باشیم. 

جلیلی گفت: ما باید صحبت کنیم از رییس جمهوری که با اقتدار بتواند این کار را انجام دهد. اقتدار هم این نیست که چند حرف تند زده شود. اقتدار این است که به موقع تصمیم بگیرد و تصمیم او  اجرا و عملی شود و نتیجه ای که قول داده شکل بگیرد. مشکلی که اینجا وجود دارد برای این که چنین چیزی محقق شود این است که برخی مشکلات ساختاری نیست مشکلاتی در فرهنگ سیاسی کشور است. رییس جمهوری باید این توانمندی را داشته باشد. متاسفانه برخی این مشکلات مربوط به این جناح و آن جناح و این قوه و آن قوه نیست و ممکن است فراتر باشد این را باید برطرف کنیم. این بحث مهمی است که چگونه می خواهیم فرهنگ سیاسی غلطی که بعضا حاکم است کنار بگذاریم.

وی گفت: اگر می گوییم کار به نتیجه برسد با کار واقعی است نه با نمایش. به قول شهید سلیمانی اگر آب را ول کنید این گونه نیست که پای درخت برسد. باید دنبال آن برویم که راهش کج نشود. ماشین دولت این نیست که بگویید بخش نامه ای صادر می کنیم و کافی است. 

جلیلی افزود: من کار دولتی را از کارشناسی در یک اداره شروع کردم تا به معاونت وزیر و مدیریت بالاتر رسیدم؛ دیدم و میدانم که یک کار در سیستم اداری چگونه باید به ثمر برسد و حتی چگونه از میان می‌رود و موانع را دیده‌ام. یکی از مهمترین مشکلات که مانع کار است، بحث تعارفات سیاسی و جناحی و سازمانی است.