اخبار جعلی اطلاعات ساختگی هستند که عمدتاً از رسانه‌های خبری واقعی تقلید و برای تغییر درک خوانندگان از رویدادها، حقایق، اخبار و اظهارات طراحی شده‌اند.
اطلاعات نادرست در رسانه‌های اجتماعی فریبنده است و می‌تواند به سرعت منتشر شود. اخبار جعلی جدید نیست، اما سرعت انتشار آن اتفاقی نسبتا جدید است. بسیاری از مردم در اینترنت به سختی اخبار واقعی را از اخبار جعلی تشخیص می‌دهند و این باعث سردرگمی می‌شود.
رسانه‌های اجتماعی در حال تبدیل شدن به روشی رایج برای دریافت اخبار و اطلاعات هستند. اما با این حال، نمی‌توان به همه اطلاعات این شبکه‌ها اعتماد کرد. اطلاعات نادرست با هدف فریب باعث بی‌اعتمادی می‌شوند.
دسته بندی اخبار جعلی
طعمه کلیک: این مورد از عناوین، تصاویر یا توضیحات رسانه‌های اجتماعی اغراق آمیز، مشکوک یا گمراه کننده برای ایجاد ترافیک وب استفاده می‌کند. این داستان‌ها عمدا برای جذب خوانندگان ساخته شده‌اند.
تبلیغات: این دسته نیز اطلاعات، شایعات یا ایده‌هایی را برای آسیب رساندن به یک نهاد، کشور، گروهی از افراد یا فردی منتشر می‌کند و معمولاً برای منافع سیاسی هستند.
اخبار مغرضانه: این مورد خوانندگان را جذب می‌کند تا تعصبات و باورهای خود را تأیید کنند.
طنز: این دسته باعث ایجاد اخبار جعلی برای تقلید و سرگرمی می‌شود.
سرفصل‌های گمراه کننده: این داستان‌ها ممکن است کاملاً نادرست نباشند، اما با عناوین گمراه‌کننده و تکه‌های کوچک نمایش داده شده در فیدهای خبری تحریف شده‌اند.
چه چیزی به انتشار اطلاعات نادرست کمک می کند؟
اشتراک گذاری مداوم ولایک محتوا در رسانه‌های اجتماعی آسان است و هر بار که کاربر آن را با شبکه اجتماعی خود به اشتراک می‌گذارد، تعداد افرادی که این محتوا را می‌بینند افزایش می‌یابد.
الگوریتم رسانه‌های اجتماعی و موتورهای جستجو نیز توصیه‌های شخصی‌شده‌ای را بر اساس اولویت‌های گذشته و سابقه جستجو در اختیار خوانندگان قرار می‌دهند. این بیشتر به افرادی که اخبار جعلی را می‌بینند کمک می‌کند.
سیستم‌های هوش مصنوعی همچنین می‌توانند اطلاعات نادرست را ترویج کنند. هوش مصنوعی می‌تواند مطالب جعلی واقع‌گرایانه را بر اساس مخاطب هدف ایجاد کند. همچنین می‌تواند از ربات‌ها برای جعل هویت کاربران انسانی و انتشار اطلاعات نادرست استفاده کند.
هکرها نیز می‌توانند داستان‌هایی را در رسانه‌های خبری واقعی قرار دهند، به گونه‌ای که به نظر می‌رسد از منابع قابل اعتماد هستند.
ترول‌ها نیز می‌توانند در نظرات مقالات معتبر ظاهر شود. ترول‌ها عمدا پست می‌گذارند تا باعث ناراحتی و مشاجره با خوانندگان دیگر شوند. گاهی اوقات به دلایل سیاسی دستمزد دریافت می‌کنند که می‌تواند در انتشار اخبار جعلی نقش داشته باشد.
10 راه برای تشخیص اطلاعات نادرست در شبکه‌های اجتماعی
اولین قدم برای مبارزه با انتشار اطلاعات نادرست در رسانه های اجتماعی، شناسایی اخبار جعلی است. بهتر است قبل از اشتراک گذاری با دیگران، دوباره آن را بررسی کنید.
1. سایر منابع معتبر را بررسی کنید
سایر سایت‌ها و رسانه‌های خبری معتبر را جستجو کنید تا ببینید آیا این خبر را گزارش می‌کنند یا خیر. همچنین منابع معتبر ذکر شده در محتوا را بررسی کنید.
2. منبع اطلاعات را بررسی کنید
اگر این خبر از منبع ناشناس است، کمی تحقیق کنید. آدرس وب صفحه را بررسی کنید و به دنبال دامنه‌هایی به غیر از.com بگردید، مانند "infonet." یا ".offer." و هرگونه اشتباه املایی را در آدرس URL بررسی کنید. در صورت شک، به صفحه اصلی بروید و همان اطلاعات را بررسی کنید.
3. به نویسنده نگاه کنید
نام نویسنده را جستجو کنید. اعتبار، تعداد فالوورهای آنها و مدت زمان فعال بودن حساب را بررسی کنید. سایر پست‌ها را بررسی کنید تا مشخص شود آیا آنها رفتارهای رباتی، مانند پست کردن در تمام اوقات روز و از نقاط مختلف جهان، دارند یا خیر. ویژگی‌هایی مانند نام کاربری با اعداد و پیوندهای مشکوک را در اطلاعات نویسنده بررسی کنید. اگر خبر از حساب‌های دیگر بازنشر شده و دارای محتوای سیاسی بسیار شدید باشد، احتمالاً با یک حساب ربات جعلی روبرو هستید.
4. عکس پروفایل را جستجو کنید
علاوه بر مشاهده اطلاعات و اعتبار نویسنده، عکس پروفایل او را بررسی کنید. عکس نمایه را در جستجوی معکوس Google سرچ کنید. مطمئن شوید که تصویر یک تصویر تقلبی یا یک فرد مشهور نیست. اگر تصویر اصلی به نظر نمی‌رسد، پس احتمالاً مقاله نیز قابل اعتماد نیست.
5. فراتر از تیتر بخوانید
به این فکر کنید که آیا داستان غیرواقعی به نظر می‌رسد یا واقعی؟ یک داستان معتبر دارای حقایق زیادی است که با نقل قول‌های کارشناسان، آمار رسمی و داده‌های نظرسنجی منتقل شده است. همچنین می‌تواند گزارش شاهدان عینی نیز داشته باشد. اگر حقایق دقیق یا ثابتی فراتر از عنوان وجود ندارد، اطلاعات را زیر سوال ببرید. به دنبال شواهدی باشید که نشان دهد واقعه واقعاً اتفاق افتاده است. مطمئن شوید که از حقایق صرفاً برای حمایت از یک دیدگاه خاص استفاده نمی‌شود.
6. یک ذهنیت انتقادی ایجاد کنید
اجازه ندهید که باورهای شخصی قضاوت را پنهان کند. سوگیری‌ها می‌توانند بر نحوه پاسخ افراد به مقاله تأثیر بگذارند. رسانه‌های اجتماعی داستان‌هایی را پیشنهاد می‌کنند که با علایق، نظرات و عادات افراد مطابقت دارند. پس اجازه ندهید احساسات بر دیدگاه‌ها در مورد خبر تأثیر بگذارد. به یک خبر، انتقادی و منطقی نگاه کنید.
7. مشخص کنید که آیا با یک شوخی طرف هستید؟
وب‌سایت‌های طنز داستان را به طنز یا شوخی تبدیل می‌کنند. وب سایت را بررسی کنید تا ببینید آیا آنها به طور مداوم داستان‌های خنده دار ارسال می‌کنند و آیا آنها به طنز معروف هستند یا خیر.
8. مراقب محتوای حمایت شده باشید
به بالای محتوا برای «محتوای حمایت شده» یا نام مشابه نگاه کنید. این داستان‌ها اغلب عکس‌های جذابی دارند و به نظر می‌رسد به اخبار دیگر پیوند دارند. صفحه را بررسی کنید و به دنبال برچسب‌هایی مانند "حامی مالی" یا "تبلیغات" باشید. این مقاله‌ها خوانندگان را طعمه خرید چیزی می‌کنند، خواه مشروع باشند یا فریبنده. برخی از این سایت‌ها ممکن است کاربران را برای نصب بدافزار به سایت‌های مخرب ببرند. بدافزار می‌تواند داده‌ها را از دستگاه‌ها بدزدد، باعث خرابی سخت‌افزار شود، یا یک کامپیوتر یا شبکه سیستم را از کار بیاندازد.
9. از سایت حقیقت سنجی استفاده کنید
سایت‌های حقیقت‌سنجی همچنین می‌توانند به تشخیص موثق یا جعلی بودن خبر کمک کنند. این سایت‌ها با استفاده از بررسی‌کننده‌های واقعیت مستقل، با بررسی منابع رسانه‌ای معتبر، صحت اطلاعات را بررسی و تحقیق می‌کنند. آنها اغلب بخشی از خبرگزاری‌های بزرگتر هستند که حقایق و اظهارات نادرست را شناسایی می‌کنند.
10. صحت تصویر را بررسی کنید
به گزارش وب گاه تبیان، نرم افزارهای ویرایش عکس مدرن، تولید تصاویر جعلی واقع‌گرایانه را آسان کرده‌اند. در این شرایط به دنبال سایه‌ها یا لبه‌های ناهموار در عکس باشید. جستجوی عکس معکوس گوگل روش دیگری برای بررسی تصویر است تا ببینید از کجا منشا گرفته است و آیا تغییر یافته است یا خیر.